Przejdź do zawartości

Wybory prezydenckie we Francji w 1965 roku

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Charles de Gaulle – zwycięzca wyborów

Wybory prezydenckie we Francji w roku 1965 były pierwszymi od czasu II Republiki (w 1848) powszechnymi wyborami głowy państwa. Urzędujący prezydent Charles de Gaulle zwyciężył w drugiej turze, pokonując ostatecznie przyszłego prezydenta François Mitterranda.

Sytuacja

[edytuj | edytuj kod]

Wybory były ważne dla prezydenta de Gaulle’a i jego stronników. Chciał bowiem utwierdzić swój mandat w głosowaniu powszechnym i to już w pierwszej turze. Poprzednio prezydent był wybierany przez parlament, lub (w 1958) przez kolegium elektorskie. Poprawkę wprowadzającą głosowanie bezpośrednie uchwalono w 1963, mimo opozycji wielu sił politycznych. Poprzednio nie chciał wprowadzić jej sam de Gaulle, gdyż prezydent Francji był z urzędu prezydentem Wspólnoty Francuskiej i wtedy kolonie domagałyby się udziału w głosowaniu, co dałoby im, wedle słów samego generała, zbyt wielki wpływ na losy Francji.

Kandydaci

[edytuj | edytuj kod]
  • Charles de Gaulle, urzędujący prezydent, popierany przez gaullistów i sojuszniczej frakcji skupionej wokół Valéry’ego Giscarda d’Estainga
  • François Mitterrand, były wielokrotny minister, obecnie deputowany do zgromadzenia narodowego. Socjalista cieszący się poparciem całej lewicy, włącznie z komunistami
  • Jean Lecanuet, lider centroprawicowego i chadeckiego Ludowego Ruchu Republikańskiego, popierany także przez inne, mniejsze środowiska centroprawicowe (wzywał, aby w drugiej turze jego wyborcy „nie głosowali na de Gaulle’a”)
  • Jean-Louis Tixier-Vignancour, niezależny kandydat spod znaku skrajnej prawicy, zwolennik „Algierii Francuskiej” (otwarcie poparł w drugiej turze Mitterranda)
  • Pierre Marcilhacy, niezależny kandydat o orientacji centroprawicowej
  • Marcel Barbu, niezależny

Przedtem pod uwagę brano takich kandydatów, jak np. socjalistyczny mer Marsylii Gaston Deffere z ramienia lewicy i centrum, ale przeciwko komunistom, czy były premier Antoine Pinay (prawica)

Pierwsza tura (5 grudnia 1965)

[edytuj | edytuj kod]
Kandydat Partia Głosy Procent
Charles de Gaulle Unia Nowej Republiki 10 828 523 44,64%
François Mitterrand Federacja Lewicy Demokratycznej i Socjalistycznej 7 694 003 31,72%
Jean Lecanuet Ludowy Ruch Republikański 3 777 119 15,57%
Jean-Louis Tixier-Vignancour Skrajna prawica 1 260 208 5,19%
Pierre Marcilhacy Centroprawica 415 018 1,71%
Marcel Barbu Niezależny 279 683 1,15%
Prezydent Charles de Gaulle
Oponent François Mitterrand
Głosy Zwycięzca: 13 083 699 (55,1%) Oponent: 10 619 735 (44,9%)