Kompetencja

Kompetencja – połączenie trzech atrybutów: wiedzy, umiejętności i postawy. Wyróżniają one daną osobę łatwością sprawnej, skutecznej, odpowiadającej oczekiwaniom jakościowym, realizacji danych zadań. Działania osoby kompetentnej, w danej dziedzinie, winny spełniać obowiązujące w danej społeczności/organizacji kryteria^[1]^[2]. W kontekście organizacyjnym kompetencje pracownika oceniane są często w ramach systemów takich jak system okresowych ocen pracowniczych (SOOP) oraz zarządzane poprzez narzędzia takie jak Matryca Kompetencji.

Wiedza

W kontekście kompetencji oznacza zasób informacji, teorii, zasad i faktów, które osoba nabywa w drodze edukacji, szkoleń oraz doświadczenia zawodowego^[3]. Wiedza może być zarówno ogólna, jak i specjalistyczna, związana z konkretnym obszarem działalności lub stanowiskiem pracy^[4]. W organizacjach wiedza stanowi podstawę do podejmowania decyzji, rozwiązywania problemów oraz kreowania innowacji^[5]. Posiadanie odpowiedniej wiedzy jest czynnikiem, który umożliwia pracownikowi zrozumienie i realizację złożonych zadań^[6]^[7].

Umiejętności

To zdolności praktycznego zastosowania posiadanej wiedzy w konkretnych sytuacjach zawodowych. Umiejętności obejmują zarówno techniczne, jak i miękkie zdolności, takie jak obsługa narzędzi, zarządzanie projektami, komunikacja interpersonalna czy przywództwo. W kontekście kompetencji umiejętności określają stopień, w jakim pracownik potrafi efektywnie i sprawnie wykonać zadania, wykorzystując swoje doświadczenie oraz nabytą wiedzę. Rozwój umiejętności jest często celem szkoleń i programów rozwojowych w organizacjach. Przykładem umiejętności twardych może być umiejętność spawalnicza, która obejmuje zdolność obsługi sprzętu spawalniczego i zastosowanie odpowiednich technik spawania w praktyce^[8]

Postawa

To zestaw zachowań, przekonań, motywacji i wartości, które wpływają na sposób, w jaki pracownik podchodzi do swoich obowiązków oraz współpracuje z innymi. Postawa może obejmować takie cechy jak proaktywność, zaangażowanie, odpowiedzialność czy otwartość na zmiany. W organizacjach pozytywna postawa jest często kluczowym elementem, który determinuje efektywność pracy zespołowej oraz zdolność do adaptacji w zmieniającym się środowisku^[9]. Postawa jest również istotnym czynnikiem wpływającym na kulturę organizacyjną oraz klimat pracy^[10].

Najczęściej kompetencja rozumiana jest w kontekście kompetencji miękkich, czyli postaw i zachowań pracowników

Przypisy

↑ Mikuła, Bogusz, and Anna Pietruszka-Ortyl. „Kompetencje pracowników w perspektywie strategicznego zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie.” Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie 747 (2007): 52.
�� Rogozińska-Pawełczyk, Anna. „Kompetencje w organizacji.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 199 (2006).
↑ Kalita, Bogusława. „Przedsiębiorczość jako kompetencja kluczowa w procesie uczenia się przez całe życie.” Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska 72 (2014): 51-64.
↑ Piróg, Danuta. „Kompetencje z zakresu przedsiębiorczości: rozważania teoretyczne i ich ilustracje w obszarze szkolnictwa wyższego.” Przedsiębiorczość-Edukacja 11 (2015): 364-376.
↑ Frąś, Józef. „Kompetencje menedżera przyszłości.” Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego XXV (2011): 359-368.
↑ Załoga, Wiesława. „Model kompetencji menedżera w nowoczesnej organizacji: Model of competence of the manager in the modern organization.” Zeszyty Naukowe UPH seria Administracja i Zarządzanie 24.97 (2013): 449-468.
↑ Walczak, Waldemar. „Wpływ kultury organizacyjnej na skłonność do dzielenia się wiedzą.” E-mentor 43.1 (2012): 25-35.
↑ Fastnacht, Danuta. „Miękkie kompetencje w zarządzaniu.” Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach (2006): 109-114.
↑ Skrzypek, Elżbieta. „Kreatywność a zarządzanie wiedzą.” Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie 24.1 (2014): 175-188.
↑ Czapla, Tomasz P. „Logika kształtowania kompetencji–porównanie podejścia klasycznego i zintegrowanego.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 954.06 (2016): 81-94.

[1] Mikuła, Bogusz, and Anna Pietruszka-Ortyl. „Kompetencje pracowników w perspektywie strategicznego zarządzania wiedzą w przedsiębiorstwie.” Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie 747 (2007): 52.

[2] �� Rogozińska-Pawełczyk, Anna. „Kompetencje w organizacji.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica 199 (2006).

[3] Kalita, Bogusława. „Przedsiębiorczość jako kompetencja kluczowa w procesie uczenia się przez całe życie.” Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska 72 (2014): 51-64.

[4] Piróg, Danuta. „Kompetencje z zakresu przedsiębiorczości: rozważania teoretyczne i ich ilustracje w obszarze szkolnictwa wyższego.” Przedsiębiorczość-Edukacja 11 (2015): 364-376.

[5] Frąś, Józef. „Kompetencje menedżera przyszłości.” Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego XXV (2011): 359-368.

[6] Załoga, Wiesława. „Model kompetencji menedżera w nowoczesnej organizacji: Model of competence of the manager in the modern organization.” Zeszyty Naukowe UPH seria Administracja i Zarządzanie 24.97 (2013): 449-468.

[7] Walczak, Waldemar. „Wpływ kultury organizacyjnej na skłonność do dzielenia się wiedzą.” E-mentor 43.1 (2012): 25-35.

[8] Fastnacht, Danuta. „Miękkie kompetencje w zarządzaniu.” Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach (2006): 109-114.

[9] Skrzypek, Elżbieta. „Kreatywność a zarządzanie wiedzą.” Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie 24.1 (2014): 175-188.

[10] Czapla, Tomasz P. „Logika kształtowania kompetencji–porównanie podejścia klasycznego i zintegrowanego.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 954.06 (2016): 81-94.

[1]