Przejdź do zawartości

Kazimierz Urbaniak (porucznik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kazimierz Urbaniak
szeregowiec szeregowiec
Data urodzenia

24 lutego 1901

Data i miejsce śmierci

4 kwietnia 1927
Toruń

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

1 batalion strzelców

Kazimierz Urbaniak (ur. 24 lutego 1901, zm. 4 kwietnia 1927 w Toruniu) – porucznik piechoty Wojska Polskiego (zdegradowany do szeregowca), agent Abwehry.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 24 lutego 1901 w rodzinie Ignacego[1], administratora majątku Chłapowskiego w powiecie kościańskim. Po utworzeniu Wojska Polskiego wstąpił do niego jako ochotnik. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w Okręgowej Szkole Podoficerskiej Nr 6, a jego oddziałem macierzystym był 60 pułk piechoty[2]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 października 1920 i 1066. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3]. Awansował na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 października 1922 w korpusie piechoty. W 1923 pełnił służbę w 60 pułku piechoty w Ostrowie Wielkopolskim[4], a od następnego roku w 66 pułku piechoty w Chełmnie, którego I batalion był detaszowany w Chojnicach[5]. 15 sierpnia 1926 został przeniesiony do 1 batalionu strzelców w Chojnicach[6].

W 1925 bądź 1926 został zwerbowany przez swojego kolegę pułkowego, porucznika Pawła Piontka do działalności szpiegowskiej na rzecz niemieckiego wywiadu – Abwehry. W listopadzie 1926 został aresztowany przez polski kontrwywiad. W poniedziałek 4 kwietnia 1927 wyrokiem Wojskowego Sądu Okręgowego Nr VIII w Grudziądzu został skazany za „zdradę tajemnicy wojskowej na rzecz państwa ościennego” na degradację, wydalenie z wojska, pozbawienie praw obywatelskich i karę śmierci przez rozstrzelanie. Wyrok został zatwierdzony przez dowódcę Okręgu Korpusu Nr VIII, generała dywizji Leona Berbeckiego. Prezydent RP Ignacy Mościcki nie skorzystał z prawa łaski. Wyrok został wykonany tego samego dnia o godz. 19.10 w Forcie Żółkiewskiego w Toruniu[7][8][9][10].

W 1988 na kanwie afery szpiegowskiej poruczników Pawła Piontka i Krzysztofa Urbaniaka powstały dwa odcinki (5. i 6.) serialu telewizyjnego „Pogranicze w ogniu”. W postać filmowego porucznika „Rubanka” wcielił się Janusz Sadowski.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-07-08].
  2. Spis oficerów 1921 ↓, s. 182, 928.
  3. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 141.
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 296, 458.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 280, 400.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 15 sierpnia 1926, s. 262.
  7. Stracenie zdrajców. Wyrok, skazujący na karę śmierci Urbaniaka i Piątka został wykonany, „Słowo Pomorskie” Nr 79 z 6 kwietnia 1927, s. 8. W artykule zostały zniekształcone nazwiska oficerów: „Piątek” zamiast „Piontek”, „Sielski” zamiast Nowosielski i „Badziung” zamiast Badziąg.
  8. Wyrok śmierci i rozstrzelanie szpiegów niemieckich, „Polska Zbrojna” Nr 94 z 5 kwietnia 1927, s. 7.
  9. Rozstrzelanie dwóch oficerów szpiegów. Zdradzali tajemnice wojskowe na rzecz Niemiec, „Dziennik Poznański” Nr 79 z 6 kwietnia 1927 roku, s. 1.
  10. Dwa wyroki śmierci za zdradę, „Kurier Poznański” Nr 154 z 4 kwietnia 1927, wydanie wieczorne, s. 3.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]