Zum Inhalt springen

aksamit

Aus Wiktionary, dem freien Wörterbuch

aksamit (Polnisch)

[Bearbeiten]
Singular Plural
Nominativ aksamit aksamity
Genitiv aksamitu aksamitów
Dativ aksamitowi aksamitom
Akkusativ aksamit aksamity
Instrumental aksamitem aksamitami
Lokativ aksamicie aksamitach
Vokativ aksamicie aksamity
[1] spódnica z aksamituein Rock aus Samt

Nicht mehr gültige Schreibweisen:

archaisch: axamit

Nebenformen:

archaisch: aksament, aksamient, aksamint, aksemit, eksamit, jaksamit

Worttrennung:

ak·sa·mit, Plural: ak·sa·mi·ty

Aussprache:

IPA: [akˈsamʲit]
Hörbeispiele: Lautsprecherbild aksamit (Info)

Bedeutungen:

[1] Textilien: Samt
[2] Kleidungsstück aus [1]; Samtkleid
[3] übertragen: samtige Glätte, samtige Farbe

Herkunft:

seit den 1390er Jahren[1] bezeugte Entlehnung aus dem altgriechischen ἑξάμιτον (hexamiton→ grc ‚Sechsfädriges‘[2]

Sinnverwandte Wörter:

[3] gładkość, miękkość

Oberbegriffe:

[1] tkanina

Beispiele:

[1] „ Tu Bogusław przechylił głowę i przed Oleńką zabłysły oczy jego, wielkie i czarne jak aksamit, a słodkie, przenikliwe i jednocześnie palące.“[3]
[2] „Trafiły na moment, kiedy Ada i pan Solski sadowili na kanapie swoją ciotkę, od stóp do głów zawiniętą w aksamity i futra, z pod których prawie nie było widać osoby, tylko słychać urywane francuskie zdania, wyrażające obawę, czy noc nie będzie zanadto zimna, czy można spać w wagonie, i wiele innych w tym rodzaju.“[4]
[2] „Tłumy strojne w aksamity i lamy i kosztowne futra, zapełniły salę tak zwaną ‚złotą‘,“[5]

Redewendungen:

[1] miękki jak aksamitsamtweich
[1] gładki jak aksamitsamtglatt

Sprichwörter:

[2] aksamity i atłasy sławy nie czynią
[2] ni aksamit, ni atłasy nie dodadzą ci okrasy

Charakteristische Wortkombinationen:

[3] aksamit nocy, aksamit ust

Wortbildungen:

[1] aksamitka, aksamitny

Übersetzungen

[Bearbeiten]
[1] Polnischer Wikipedia-Artikel „aksamit
[1] PONS Polnisch-Deutsch, Stichwort: „aksamit
[1, 3] Słownik Języka Polskiego – PWN: „aksamit
[1, 3] Stanisław Dubisz: Uniwersalny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–G, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003, ISBN 83-01-13858-0, Seite 37.
[1] Mirosław Bańko: Inny słownik języka polskiego. 1. Auflage. Band 1 A–Ó, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, ISBN 83-01-12826-7, Seite 14.
[1, 2] Halina Zgółkowa: Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny. Band 1 a – amyloza, Wydawnictwo „Kurpisz“, Poznań 1994, ISBN 83-86600-22-5, Seite 163.
[1] Mieczysław Szymczak: Słownik języka polskiego. 1., integrierte Auflage. Band 1 A–K, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995, ISBN 83-01-11835-0 (Diese Auflage umfasst die ursprünglich 7. Auflage von 1992 mit dem nun integrierten Supplement von Zygmunt Saloni.), Seite 23.
[1–3] Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „aksamit
[1] Witold Doroszewski: Słownik języka polskiego. Band 1–11, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-12321-4 (elektronischer Reprint; Erstdruck 1958–1969) „aksamit“
[1] Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki: Słownik języka polskiego. Band 1 A–G, Warszawa 1900 (Digitalisat), Seite 19.
[1] Aleksander Zdanowicz et. al.: Słownik języka polskiego. Obejmujący: oprócz zbioru właściwie polskich, znaczną liczbę wyrazów z obcych języków polskiemu przyswojonych: nomenklatury tak dawne, jak też nowo w użycie wprowadzone różnych nauk, umiejętności, sztuk i rzemiosł: nazwania monet, miar i wag główniejszych krajów i prowincji; mitologję plemion słowiańskich i innych ważniejszych, tudzież oddzielną tablicę słów polskich nieforemnych z ich odmianą. Część I: A–O, Wilno 1861 (Digitalisat), Seite 11.
[1] Samuel Bogumił Linde: Słownik języka polskiego. Band 1, Teil 1 (Volumen I) A–F, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807, „axamit, aksamit“, Seite 35.
[1] Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk (Herausgeber): Słownik polszczyzny XVI wieku. Tom I: A–Bany, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław/Warszawa/Kraków 1966 (Digitalisat), Seite 95–96.
[1] Polska Akademia Nauk (Herausgeber): Słownik staropolski. Tom I, Zeszyt 1: A–Ażeć, Warszawa 1953 (Digitalisat), Seite 21.
[*] Słownik Ortograficzny – PWN: „aksamit

Quellen:

  1. Polska Akademia Nauk (Herausgeber): Słownik staropolski. Tom I, Zeszyt 1: A–Ażeć, Warszawa 1953 (Digitalisat), Seite 21.
  2. Słownik Języka Polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego: „aksamit
  3. Henryk Sienkiewicz: Potop. Powieść historyczna. Tom III, Gebethner i Wolff, Warszawa 1888 (Wikisource), Seite 144.
  4. Bolesław Prus: Emancypantki. In: Pisma Bolesława Prusa. Tom I, Gebethner i Wolff, Warszawa 1935 (Wikisource), Seite 104.
  5. Henryk Sienkiewicz: Potop. Powieść historyczna. Tom II, Gebethner i Wolff, Warszawa 1888 (Wikisource), Seite 133.
Singular Plural
Nominativ aksamit aksamity
Genitiv aksamitu aksamitů
Dativ aksamitu aksamitům
Akkusativ aksamit aksamity
Vokativ aksamite aksamity
Lokativ aksamitě
aksamitu
aksamitech
Instrumental aksamitem aksamity

Worttrennung:

ak·sa·mit

Aussprache:

IPA: []
Hörbeispiele:

Bedeutungen:

[1] Textilien: Samt

Oberbegriffe:

[1] samet, tkanina

Beispiele:

[1] Princezna měla jednou šaty z brokátu, jindy z aksamitu, jednou boty z jemné kůže, jindy ze sametu.
Die Prinzessin trug einmal ein Brokatkleid, ein anderes Mal ein Samtkleid, einmal feine Lederschuhe, ein anderes Mal feine Samtschuhe.

Wortbildungen:

[1] aksamitově, aksamitový

Übersetzungen

[Bearbeiten]
[1] Tschechischer Wikipedia-Artikel „aksamit (textilie)
[1] Internetová jazyková příručka – Ústav pro jazyk český AV ČR: „aksamit
[1] Bohuslav Havránek (Herausgeber): Slovník spisovného jazyka českého. Prag 1960–1971: „aksamit
[1] Oldřich Hujer et al. (Herausgeber): Příruční slovník jazyka českého. Prag 1935–1957: „aksamit
[1] Jiří Kraus et al.: Nový akademický slovník cizích slov. A–Ž. 1. Auflage. Academia, Praha 2007, ISBN 978-80-200-1351-4 (Nachdruck), Seite 33.