Neidio i'r cynnwys

Pabaeth Avignon

Oddi ar Wicipedia
Pabaeth Avignon
Enghraifft o'r canlynolrhannu i gyfnodau hanesyddol, sefydliad Edit this on Wikidata
Dechreuwyd1309 Edit this on Wikidata
Daeth i ben1377 Edit this on Wikidata
GwladwriaethFfrainc Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Arfbais Pabaeth Avignon

Enw ar gyfnod yn hanes yr Eglwys Gatholig yw Pabaeth Avignon pan fu'r pabau yn breswyl yn Avignon yn ne-ddwyrain Ffrainc o 1309 hyd 1377. Teyrnasoedd saith pab o Avignon: Clement V (1305–14), Ioan XXII (1316–34), Bened XII (1334–42), Clement VI (1342–52), Innocentius VI (1352–62), Urbanus V (1362–70), a Grigor XI (1370–78).

Yn sgil marwolaeth y Pab Bened XI yn 1304, cynhaliwyd conclaf yn Perugia am flwyddyn gyfan bron i ddewis ei olynydd. Rhennid cydbwysedd grym y cardinaliaid rhwng y Ffrancod a'r Eidalwyr. O'r diwedd, etholwyd y Ffrancwr Raymond Bertrand de Got, cyn-archesgob Bordeaux nad oedd ei hun yn gardinal, yn Bab Clement V. O ganlyniad i'r ymraniadau a'r ymgecru yn Rhufain, llwyddodd Philippe IV, brenin Ffrainc i ddwyn perswâd ar Clement V i symud prifddinas y Babaeth i Avignon. Ar y pryd, rhan o Deyrnas Arles, neu Deyrnas y Ddwy Fwrgwyn, yn yr Ymerodraeth Lân Rufeinig oedd Avignon.

Taleithiau'r Babaeth a chlofan Avignon yn Ffrainc

Dan olynydd Clement, y Pab Ioan XXII, sefydlwyd llys pabaidd newydd yn Avignon i weinyddu materion eglwysig ac i gynnal cynghorau diwinyddol a gwleidyddol. Yn y cyfnod hwn hefyd cyflwynwyd diwygiadau i'r glerigiaeth, hyrwyddwyd addysg y prifysgolion, ac anfonwyd cenadaethau i wledydd pell, gan gynnwys Tsieina. Yn 1348 daeth Avignon dan berchenogaeth uniongyrchol y Babaeth.

Yn 1327 arweiniodd Ludwig, Dug Bafaria (yn ddiweddarach Louis IV, Ymerawdwr Glân Rhufeinig) ymgyrch i Rufain i orseddu Marsilius o Padua, yr hwn a gondemniwyd yn heretic gan Babaeth Avignon. Gwrthwynebwyd ail-leoliad y Babaeth gan sawl brenhinllin yn Ewrop, yn enwedig Teyrnas Lloegr, a oedd yn ei gweld yn daeogaidd i ddiddordebau Ffrainc. Er oedd bob un o'r saith pab a etholwyd, a 111 o'r 134 o gardinaliaid a benodwyd, yn Avignon yn Ffrancod, mae haneswyr diweddar wedi dangos nad oedd Pabaeth Avignon bob tro yn ildio i gymhellion y Ffrancod. Cafodd ei beirniadu hefyd gan y Santes Gatrin o Siena ac eraill am lygredigaeth a dirywiad moesol.

Dychwelodd y Babaeth i Rufain yn 1377 dan Grigor XI, ac etholwyd ail bab gan y cardinaliaid yn Avignon, gan sbarduno'r Sgism Fawr yn yr Eglwys Gatholig. Bu olyniaeth o wrth-babau yn teyrnasu yn Avignon am ddeugain mlynedd arall.

Palas y Pabau, Avignon

Cyfeiriadau

[golygu | golygu cod]