İçeriğe atla

İYİ Parti: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Adulors (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
SAS Kararına istinaden aktarma yapıldı.
266. satır: 266. satır:
=== Rüzgârgülü ===
=== Rüzgârgülü ===
Okullarda her öğrenciye en az bir öğün olmak üzere ücretsiz yemek dağıtımını amaçlayan bir proje.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://iyiparti.org.tr/storage/img/content/L9OX/ruzgargulu-kitapcik.pdf|başlık=Rüzgârgülü tanıtım kitapçığı|erişimtarihi=23 Ocak 2023|yayıncı=İYİ Parti|5=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230220010708/https://iyiparti.org.tr/storage/img/content/L9OX/ruzgargulu-kitapcik.pdf|arşivtarihi=20 Şubat 2023|ölüurl=hayır}}</ref> 6 Ekim 2021 tarihinde [[Meral Akşener]] tarafından meclis grup konuşmasında tanıtıldı.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://halktv.com.tr/gundem/aksener-ruzgar-gulu-projesini-acikladi-474979h|başlık=Akşener, Rüzgar Gülü Projesi'ni açıkladı|erişimtarihi=23 Ocak 2023|yayıncı=Halk TV|5=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230122225139/https://halktv.com.tr/gundem/aksener-ruzgar-gulu-projesini-acikladi-474979h|arşivtarihi=22 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref>
Okullarda her öğrenciye en az bir öğün olmak üzere ücretsiz yemek dağıtımını amaçlayan bir proje.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://iyiparti.org.tr/storage/img/content/L9OX/ruzgargulu-kitapcik.pdf|başlık=Rüzgârgülü tanıtım kitapçığı|erişimtarihi=23 Ocak 2023|yayıncı=İYİ Parti|5=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230220010708/https://iyiparti.org.tr/storage/img/content/L9OX/ruzgargulu-kitapcik.pdf|arşivtarihi=20 Şubat 2023|ölüurl=hayır}}</ref> 6 Ekim 2021 tarihinde [[Meral Akşener]] tarafından meclis grup konuşmasında tanıtıldı.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://halktv.com.tr/gundem/aksener-ruzgar-gulu-projesini-acikladi-474979h|başlık=Akşener, Rüzgar Gülü Projesi'ni açıkladı|erişimtarihi=23 Ocak 2023|yayıncı=Halk TV|5=|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230122225139/https://halktv.com.tr/gundem/aksener-ruzgar-gulu-projesini-acikladi-474979h|arşivtarihi=22 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

=== Artagan ===
{{Şirket bilgi kutusu|isim=Artagan|resim=[[Dosya:Artagan-logo.png|250px]]|kurucu=[[İYİ Parti]]|slogan=Artagan’la milletimize yakışır bir Türkiye mümkün!|tip=[[Dijital bankacılık]]<ref>[https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/meral-aksener-iyi-partinin-projesi-artagani-acikladi-6513624/ Meral Akşener, İYİ Parti’nin projesi Artagan’ı açıkladı] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210719192632/https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/meral-aksener-iyi-partinin-projesi-artagani-acikladi-6513624/ |tarih=19 Temmuz 2021 }} - Sözcü'nin haberi. 30 Haziran 2021</ref>|web_sitesi=[http://artagan.org/ artagan.org]}}
'''Artagan''' ya da '''Artagan Projesi''' ({{dil|en|yazı=''Project Artagan''}}), 30 Haziran 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Grup Toplantısı'nda [[İYİ Parti]] Genel Başkanı [[Meral Akşener]] tarafından duyurulan dijital dönüşüm projesidir.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/meral-aksener-iyi-partinin-projesi-artagani-acikladi-6513624/|başlık=Meral Akşener, İYİ Parti’nin projesi Artagan’ı açıkladı|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=19 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210719192632/https://www.sozcu.com.tr/2021/gundem/meral-aksener-iyi-partinin-projesi-artagani-acikladi-6513624/|ölüurl=hayır|yayıncı=Sözcü}}</ref> [[Öz Türkçe|Öz Türkçede]] bolluk, bereket anlamına gelen bir ada<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.haberler.com/aksener-grup-toplantisinda-artagan-projesi-ni-14236456-haberi/|başlık=Akşener, grup toplantısında Artagan Projesi'ni açıkladı|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=19 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210719192631/https://www.haberler.com/aksener-grup-toplantisinda-artagan-projesi-ni-14236456-haberi/|ölüurl=hayır|yayıncı=Haberler.com}}</ref> sahip olan proje; nakitsiz toplumu destekleyerek, Türkiye'de tüm ödeme alışverişlerini, sözleşmeleri, mâli denetimi ve vergi kayıtlarını dijitalleştirmeyi planlamakta, kayıt dışı ekonomiyi tümüyle ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.yenicaggazetesi.com.tr/iyi-parti-meral-aksenerin-acikladigi-artagan-projesi-nedir-460431h.htm|başlık=Artagan nedir?|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=19 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210719192632/https://www.yenicaggazetesi.com.tr/iyi-parti-meral-aksenerin-acikladigi-artagan-projesi-nedir-460431h.htm|ölüurl=hayır|yayıncı=Yeniçağ}}</ref>

Türkiye'de vergi yükünün ve sigorta primlerinin yüksek olmasına karşın, [[GSYİH]]'da vergi geliri ve sigorta primi gelirlerinin oranının OECD ülkeleri arasında sondan 5. sırada<ref>{{Web kaynağı|url=https://iyiparti.org.tr/artaganla-milletimize-yakisir-bir-turkiye-mumkun|başlık=Artagan'la milletimize yakışır bir Türkiye mümkün!|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=30 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210630145120/https://iyiparti.org.tr/artaganla-milletimize-yakisir-bir-turkiye-mumkun|yayıncı=İYİ Parti Resmî Web Sitesi}}</ref> olmasına dikkat çeken proje, bunun nedenini kayıt dışı ekonomide OECD ülkeleri içerisinde 1. sırada olunmasına bağlamaktadır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.milliyet.com.tr/siyaset/iyi-partiden-nakitsiz-yeni-ekosistem-artagan-6542838|başlık=İYİ Parti’den ‘nakitsiz’ yeni ekosistem: Artagan|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=19 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210719192632/https://www.milliyet.com.tr/siyaset/iyi-partiden-nakitsiz-yeni-ekosistem-artagan-6542838|ölüurl=hayır|yayıncı=Milliyet}}</ref>

Proje ile bu sorunun çözümü için [[COVID-19 pandemisi]] ile birlikte Türkiye'de ortalamanın üzerinde yaygınlık gösteren [[temassız ödeme]] sistemlerini tüm ülke geneline yayarak, seyyar satıcıdan alınan bir simidin bile ödemesinin temassız kartlarla yapılabildiği bir ekosistem önerilmektedir.{{Kaynak belirt}} Projeye göre nakit dolaşımı tamamen ortadan kalktığında, tüm ekonomik hareketler '''Artagan''' tarafından [[blok zinciri]] altyapısında, anahtarları dağıtık bir şekilde devletin kurumları hatta sivil toplum kuruluşlarında bulunacak şekilde güvenle saklanacak ve vergi dilimleri bir yapay zeka algoritması tarafından adilce belirleneceği iddia ediliyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qj6KLrB3-NQ|başlık=Artagan’la milletimize yakışır bir Türkiye mümkün!|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=30 Haziran 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210630091523/https://www.youtube.com/watch?v=Qj6KLrB3-NQ|yayıncı=İYİ Parti Resmî Youtube Kanalı}}</ref>

Mevcut vergilendirme sistemiyle kayıt dışı ekonominin bitirilemeyeceğini de öngören '''Artagan''', getireceği düzenlemeler ile denetimsizlikten ve göz ardı etmelerden kaynaklanan verimsizlikler giderildiğinde yıllık 300 Milyar TL bir kamu bütçesi yaratılabileceğini ve bu borç, yeni vergi ve dış yatırım gerektirmeden yaratılan kaynağın, mevcut vergi yükünü azaltmak adına kullanılabileceğini anlatmaktadır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://iyiparti.org.tr/storage/img/doc/artagan-kitapcigi.pdf|başlık=Artagan Kitapçık|erişimtarihi=19 Temmuz 2021|arşivtarihi=19 Temmuz 2021|arşivurl=https://web.archive.org/web/20210719192632/https://iyiparti.org.tr/storage/img/doc/artagan-kitapcigi.pdf|ölüurl=hayır}}</ref> Bu sayede her bir vatandaşın cebinden çıkacak vergi tutarı azalırken, toplamda devletin topladığı verginin miktarının artması beklenmektedir.


== Kurultaylar ==
== Kurultaylar ==

Sayfanın 10.33, 7 Şubat 2024 tarihindeki hâli

İYİ Parti
KısaltmaİYİ PARTİ (resmî)[1]
İP, İYİP (gayriresmî)
Genel başkanMeral Akşener
Genel sekreterAyfer Yılmaz
Parti sözcüsüKürşad Zorlu
Slogan(lar)Mecbur Değilsin, Millet Bizi Çağırıyor!, Rotamız Net, Pusulamız Millet!, Milli Duruş, Demokratik Yükseliş
Kuruluş tarihi25 Ekim 2017 (6 yıl önce) (2017-10-25)
BölünmeZafer Partisi (2021)
ÖnceliMilliyetçi Hareket Partisi
MerkezÇankaya, Ankara[2]
Gençlik koluİYİ Gençlik[3]
Üyelik (2024)azalış 508.578[4]
İdeoloji
Siyasi pozisyonBüyük çadır
Bölüngü:
Merkezden[19][20] merkez sağa[21][22][23][24]
Ulusal üyelikMillet İttifakı (2018-2023)[25]
Avrupa üyeliğiAvrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı[26]
Resmî renkler    Sarı ve turkuaz
TBMM
38 / 600
Tüm Liste
İl Belediye Başkanlıkları
0 / 51
Tüm Liste
İlçe Belediye Başkanlığı
13 / 922
Tüm Liste
Belde Belediye Başkanlığı
2 / 387
Tüm Liste
Büyükşehir Belediye Meclisleri
145 / 2.591
İl Genel Meclisleri
23 / 1.251
Belediye Meclisleri
1.117 / 20.498
Seçim sembolü
İnternet sitesi
Parti bayrağı
İYİ Parti bayrağı
Türkiye Türkiye

İYİ Parti, 25 Ekim 2017 tarihinde Meral Akşener liderliğinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "İYİ Parti" şeklindedir. Simgesi güneş ve parti isminin Kayı boyu bayrağından esinlenilerek yazılmasıdır. TBMM'de 38 milletvekili ile grubu bulunmaktadır. Genel başkanı Meral Akşener'dir.

Parti, Milliyetçi Hareket Partisinden (MHP) ayrılan tanınmış isimler tarafından kurulmuştur. Partinin kurucusu ve genel başkanı Meral Akşener ile ilk genel başkan yardımcısı Koray Aydın, parti kurulmadan önce MHP'nin yönetiminde görev almıştır. MHP'nin 2017 anayasa referandumunda 'Evet' oyu çağrısı ve partinin genel başkanı Devlet Bahçeli'nin yerine başka bir genel başkan getirmek için düzenlenen bir kurultayın ardından tanınmış MHP üyeleri arasında yeni parti fikri ortaya çıktı. Siyasi yorumculara göre parti genel olarak etnik milliyetçiliğe karşı ılımlı sivil milliyetçiliği desteklemektedir.[27][28] Parti kendisini siyasi yelpazenin merkezinde olarak tanımlar ve Avrupa Birliği ile Türkiye'nin yakın ilişkilere sahip olduğu olumlu bir gündemi savunur, Türkiye'nin Batı Bloku'nun bir parçası olmaya devam etmesi gerektiğini vurgular.[17][20] Üçüncü taraf kaynaklar, partiyi siyasi yelpazenin merkez sağında veya sağ kanadında olarak tanımlamıştır.[33][39]

Parti, özellikle parlamenter sistem ve yargının ve diğer kurumların bütünlüğünü koruması konusuna büyük önem vermektedir. Parti, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) hükümetine muhalif olan sağcı seçmenler için "alternatif bir kapı" olarak yorumlanmıştır.[5][40][41][42][43]

Tarihçe

MHP'den ayrılış süreci

Kasım 2015 Türkiye genel seçimleri sonrasında Milliyetçi Hareket Partisi bünyesinde bulunan bazı milletvekilleri ve parti üyeleri genel başkan Devlet Bahçeli'nin seçim başarısızlığını eleştirerek parti içerisinde sert bir muhalefet gösterdiler. Başta Meral Akşener, Ümit Özdağ ve Sinan Oğan gibi isimler MHP'yi olağanüstü kongreye götürmek için delege imzaları toplamaya başladı. Ancak hukuki nedenlerle olağanüstü kongreye gidemeyen Milliyetçi Hareket Partisi, Disiplin Kurulu'nun aldığı karar sonrasında Meral Akşener, Yusuf Halaçoğlu ve Ümit Özdağ gibi isimleri partiden ihraç etti.

Kuruluş

Meral Akşener, Koray Aydın; Milliyetçi Hareket Partisi'nden ihraç edilen dört milletvekili Yusuf Halaçoğlu, Nuri Okutan, Ümit Özdağ, İsmail Ok; Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa eden Doğru Yol Partisi kökenli İzmir milletvekili Aytun Çıray ve 200 kişilik kurucu üye ile 25 Ekim 2017 tarihinde, Ankara Yenimahalle'de bulunan Nâzım Hikmet Kongre ve Sanat Merkezi'nde yapılan kongrede İYİ Parti kuruldu; partinin ismi, logosu ve sloganı açıklandı ve Meral Akşener oy birliğiyle partinin ilk genel başkanı seçildi.

Kurucu üye listesinde ağırlıklı olarak Milliyetçi Hareket Partisi ve ülkücü kökenli kimseler bulunsa da Refah Partisi, Anavatan Partisi, Doğru Yol Partisi ve Demokratik Sol Parti’de görev yapmış kişiler de bulunmaktadır.[44][45]

Parti kurulduktan 17 gün sonra Çankaya'da genel merkez binası açıldı. Meral Akşener burası için "İyilerin Evi" ismini verdi.[46]

Kurucu üyeler

2018 seçimleri

Parti kısa sürede TBMM'de daha önce başka partilerden seçilmiş beş milletvekili ve eski partilerinden ayrılan çok sayıda il genel meclisi ve belediye meclisi üyesi kazandı.[47] 22 Nisan 2018'de, genel seçimler öncesinde, CHP'den 15 milletvekili daha, iki parti arasında varılan ortak bir anlaşmanın ardından İYİ Partiye geçti. Bunun amacı, İYİ Partinin imza toplamaya ve bağımsız olarak yarışmaya gerek kalmadan cumhurbaşkanı adayı çıkarabilecek bir meclis grubu oluşturmasını sağlamaktı.[48]

İYİ Parti, ilk katıldığı seçim olan 2018 seçimlerinde Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile birlikte Millet İttifakını kurdu ve %9,96 oy ile Türkiye Büyük Millet Meclisinde 43 milletvekili kazandı. Meral Akşener, partinin cumhurbaşkanı adayıydı.[49] Akşener seçimde %7,29 oy aldı.

Meral Akşener'in çekilmesi (2018)

Seçim başarısızlığından ötürü genel başkan, İYİ Parti'yi seçimli olağanüstü kurultaya götürme kararı aldı. 22 Temmuz 2018 tarihinde yapmış olduğu açıklamada gerçekleştirilecek kongrede aday olmayacağını ve aday olacak arkadaşlarına başarı dilediğini ifade etti. Akşener, oylama öncesi yaptığı konuşmada "Veda niyetine 'ben sizi çok sevdim be' demiştim. Bu sözümü alıp elimi ayağımı bağlayan bir hamleye çevirdiniz: 'Biz de seni çok sevdik be' dediniz. Kararınıza teslim oldum. Görev, töre gereğidir.. Töre konuştu, Han sustu. İradenize boyun eğdim. 'GEL' dediniz, geldim." ifadeleriyle yeniden aday olduğunu duyurdu.[50]

Millet İttifakının ilk dönemi (2018-2019)

2018 seçimlerinde; AK Parti ve MHP daha sonra 2018 genel seçimlerine birlikte katılabilmek için seçim öncesi ittifakların oluşumunu kanuncuların da bir ittifak kurma olasılığı hakkında spekülasyonlar ortaya çıktı. Birkaç tur müzakereden sonra 5 Mayıs 2018 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi; Meral Akşener tarafından yeni kurulan İYİ Parti'nin yanı sıra, meclis dışındaki Saadet Partisi ve Demokrat Parti ile seçim ittifakı kurulduğunu duyurdu. Demokrat Parti genel seçimlere İYİ Parti çatısı altında katıldı, cumhurbaşkanlığı seçiminde ise aday çıkarmayarak Meral Akşener'i destekledi.

12 Aralık 2018 tarihinde CHP ve İYİ Parti, 2019 yerel seçimlerinde işbirliği yapmak amacıyla yaptıkları görüşmeler sonucunda 21 büyükşehir ile bazı il ve ilçelerde işbirliği yapma kararı aldı.[51] Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve İYİ Parti, muhalefete yıllar sonra ilk büyük seçim başarısını kazandıran 2019 yerel seçimleri için ittifakı yeniden kurdu.[52]

Anayasa değişikliği önerisi ve sonrası (2021–2023)

28 Şubat 2022 tarihinde gerçekleşen Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni'nin duyurulma toplantısı.

26 Mayıs 2021 tarihinde İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, uzun süredir üzerinde çalışılan "iyileştirilmiş ve güçlendirilmiş parlamenter sistem" önerisini 26 Mayıs'ta kamuoyuna açıkladı.[53] Altı muhalefet partisi, ekim ayı başından bu yana üzerinde çalıştıkları "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem" ile ilgili ortak metne 14 Aralık'ta son biçimini verdi.[54] Hazırlanan ortak metin, 6 partinin genel başkanlarına sunduktan sonra 12 Şubat 2022 tarihinde 6 muhalefet partisi lideri Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metni üzerinde konuşmak üzere Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun çağrısı üzerine Ankara'da Çankaya Belediyesi'ne bağlı Ahlatlıbel tesislerinde bir araya geldiler. Millet İttifakı üyeleri dışında muhalefette temsil edilen DEVA Partisi ve Gelecek Partisi liderleri de yuvarlak masa etrafında buluştu. 5 saat 15 dakika süren görüşme sonrası Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçiş konusunda 2021 yılının Aralık ayında genel başkan yardımcıları tarafından ortak çalışma sonucu hazırlanan Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakat metnine bağlılıklarını 6 parti olarak taahhüt ettikleri ortak irade beyannamesini imzaladılar.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni 28 Şubat tarihinde kamuoyuna duyuruldu.[55] 6 muhalefet partisinin liderleri, dördüncü buluşmanın ardından 10 maddelik Temel İlkeler ve Hedefler Bildirgesi imzaladı.[56] Güçlendirilmiş parlamenter sistem toplantısı ve katılımcıları, basında "Altılı Masa"[57][58] adıyla da anıldı.

Cumhurbaşkanlığı adaylığı krizi (2023)

Altılı Masa 2 Mart 2023 tarihinde aday ismini belirlemek için toplanmıştı. Aday ismi o gün belirlense de adayın ismi daha sonrasında açıklanacaktı.[59] Toplantıda Altılı Masa'da İYİ Parti hariç tüm partilerin Kemal Kılıçdaroğlu'nun adaylığına onay verdiği iddia edildi[60] ve o gün bazı İYİ Partili isimler partinin Kılıçdaroğlu'nun adaylığına karşı olduklarını belirtmek için bazı paylaşımlar yaptı.[61] Yine aynı günün gecesi İYİ Parti acil olarak toplantı düzenledi. 81 ilin tüm başkanlarının Ankara'ya gelmesi konusunda çağrı yapıldı ve cumartesi günü yapılacak GİK toplantısının cuma günü yapılması konusunda karar verildi.[62] 3 Mart 2023 tarihinde Meral Akşener yaklaşık 15 dakika süren bir açıklama yaptı ve masadan resmen ayrıldı. Açıklamada şunlar söylendi:[63][64]

İYİ Parti kıskaca alınmıştır, buna boyun eğmeyeceğiz. Ne bir kumar masasında ne de noter masasında olmayacağız.Dün 5 siyasi parti ortak aday olarak Kemal Kılıçdaroğlu'nun adını söylediler. Biz masaya İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın ismini beyan ettik. Ancak önerimiz kabul görmedi. Anladık ki şahsi hırslar Türkiye'ye tercih edilmiştir. Biz İYİ Parti'yi bunun için kurmadık. Üzülerek söyleyerek geldiğimiz noktada Altılı Masa millet iradesini yansıtma kabiliyetini kaybetmiştir. Bir noter masasına dönüşmüştür.

Açıklamalardan sonra CHP, MYK olağanüstü toplantısı; DP, Başkanlık Divanı olağanüstü toplantı yaptı.[65][66] Kemal Kılıçdaroğlu, Altılı Masa’da kalan 4 siyasi parti lideri ile telefonda görüştü.[67] Ekrem İmamoğlu dahil 4 CHP belediye başkanı, Ankara’ya gelerek Mansur Yavaş ve Kemal Kılıçdaroğlu ile görüştü.[68] Altılı Masa, bunun akabinde 6 Mart 2023’te yeniden toplanacağını açıkladı.[69] Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş, Meral Akşener’i toplantıya ikna edebilmek için İYİ Parti Genel Merkezine gitti.[70]

6 Mart 2023 tarihinde ilk olarak beş siyasi partinin lideri Saadet Partisi Genel Merkezinde adayı duyurmak için toplanmıştı. Fakat Kemal Kılıçdaroğlu'nun isteği üzerine İBB Ekrem İmamoğlu ve ABB Mansur Yavaş, Meral Akşener'i masaya davet etmek için ziyaret etti ve toplantı 1 saat ileri alındı.[71] CHP Akşener'in masaya dönmesi için İmamoğlu ve Yavaş'ın cumhurbaşkanı yardımcıları olma şartını kabul etti[72] ve İYİ Parti 72 saat sonra masaya geri döndü.[73] Bu sayede Akşener, belediye başkanlarının adaylığından vazgeçmiş oldu.

Millet İttifakı'ndan ayrılması (2023)

1 Haziran 2023 tarihinde İYİ Parti Genel Sekreteri Uğur Poyraz, 2023 seçimleri ile birlikte ittifakın dağıldığını açıkladı.[74] 2 Haziran 2023 tarihinde İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Zorlu henüz kesin kararın alınmadığını açıkladı.[75] 24 Haziran 2023 tarihinde İYİ Parti ittifaktan ayrıldığını duyurdu.[76] Akşener, Millet İttifakı'na atıfta bulunarak, "Biz çalışmamışız, onun için seçim kaybedilmiş. İnsafınız kurusun. Neymiş İstanbul HDP sayesinde kazanılmış. Haydi o zaman bundan sonra size hayatta başarılar diliyorum" şeklinde ifadeler kullandı.[77]

Ayrılıklar ve Ümit Dikbayır'ın ifadeleri (2023)

İsim ve amblem

Oğuzlar'ın Kayı boyunun simgesi.

İYİ Parti'nin adı, Kayı boyunun bayrağından esinlenilmiştir.[78] Partinin logosu ise mavi zemin üzerinde 8 ışıklı güneş olarak belirlenmiştir.

Meral Akşener parti genel başkanı olarak ilk konuşmasını yapıyor. (25 Ekim 2017)

Amblem ile ilgili tartışmalar

Partinin ismi, logosu ve sloganı, Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Menderes Türel'in kendisinin 2014 yerel seçim kampanyasına benzediğini iddia etmesiyle yasal zorluklara ve tartışmalara tabi tutuldu. Türel, 24 Ekim 2015 tarihi itibarıyla patente sahip olduğunu iddia eden bir bildiri yayımladı. Bilecik Belediye Başkanı Selim Yağcı, logosunun Bilecik ilinin resmî mühründen çalındığını iddia ederek partiyi mahkemeye vereceğini söyledi. Kayı Aşireti Derneği ise 2014 yılından bu yana bayrağına patent iddia etmiştir.[79][80]

İdeoloji

Meral Akşener'e göre; İYİ Parti milliyetçi, kalkınmacı, demokrat ve siyasi yelpazenin tam merkezinde olan bir siyasi partidir.[81] Merkez ve merkez sağ siyasete uygun olarak İyi Parti; radikal olmayan ve Türk vatandaşlarının haklarını öncelikle savunan, direkt sağ siyasete kıyasla daha ılımlı bir milliyetçiliği benimser. Parti programında özelleştirmeye yer veren İYİ Parti,[15] bireysel özgürlüklerin genişletilmesini savunarak liberal değerleri benimser.[7] Modern çizgide bir muhafazakârlığı savunur.[7] İYİ Parti, liberal ve Avrupa bütünleşmesini savunan partilerin bir araya geldiği Avrupa için Liberaller ve Demokratlar İttifakı üyesidir.[26]

Parti pozisyonu olarak, bazı siyasi analist ve gazeteciler de partinin merkez olma çabasını teyit etmektedir.[82][83] İYİ Parti STK İlişkileri Başkanı Burak Akburak da partinin merkez bir parti olduğunu belirtmektedir.[84] Daha sonraki zamanlarda partinin merkezden ziyade merkez sağ çizgide yer almayı hedeflediğine dair görüş ve tespitler vardır.[85]

Projeleri

Rüzgârgülü

Okullarda her öğrenciye en az bir öğün olmak üzere ücretsiz yemek dağıtımını amaçlayan bir proje.[86] 6 Ekim 2021 tarihinde Meral Akşener tarafından meclis grup konuşmasında tanıtıldı.[87]

Artagan

Artagan
SloganArtagan’la milletimize yakışır bir Türkiye mümkün!
TipDijital bankacılık[88]
KurucuİYİ Parti
Web sitesiartagan.org

Artagan ya da Artagan Projesi (İngilizceProject Artagan), 30 Haziran 2021 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Grup Toplantısı'nda İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener tarafından duyurulan dijital dönüşüm projesidir.[89] Öz Türkçede bolluk, bereket anlamına gelen bir ada[90] sahip olan proje; nakitsiz toplumu destekleyerek, Türkiye'de tüm ödeme alışverişlerini, sözleşmeleri, mâli denetimi ve vergi kayıtlarını dijitalleştirmeyi planlamakta, kayıt dışı ekonomiyi tümüyle ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.[91]

Türkiye'de vergi yükünün ve sigorta primlerinin yüksek olmasına karşın, GSYİH'da vergi geliri ve sigorta primi gelirlerinin oranının OECD ülkeleri arasında sondan 5. sırada[92] olmasına dikkat çeken proje, bunun nedenini kayıt dışı ekonomide OECD ülkeleri içerisinde 1. sırada olunmasına bağlamaktadır.[93]

Proje ile bu sorunun çözümü için COVID-19 pandemisi ile birlikte Türkiye'de ortalamanın üzerinde yaygınlık gösteren temassız ödeme sistemlerini tüm ülke geneline yayarak, seyyar satıcıdan alınan bir simidin bile ödemesinin temassız kartlarla yapılabildiği bir ekosistem önerilmektedir.[kaynak belirtilmeli] Projeye göre nakit dolaşımı tamamen ortadan kalktığında, tüm ekonomik hareketler Artagan tarafından blok zinciri altyapısında, anahtarları dağıtık bir şekilde devletin kurumları hatta sivil toplum kuruluşlarında bulunacak şekilde güvenle saklanacak ve vergi dilimleri bir yapay zeka algoritması tarafından adilce belirleneceği iddia ediliyor.[94]

Mevcut vergilendirme sistemiyle kayıt dışı ekonominin bitirilemeyeceğini de öngören Artagan, getireceği düzenlemeler ile denetimsizlikten ve göz ardı etmelerden kaynaklanan verimsizlikler giderildiğinde yıllık 300 Milyar TL bir kamu bütçesi yaratılabileceğini ve bu borç, yeni vergi ve dış yatırım gerektirmeden yaratılan kaynağın, mevcut vergi yükünü azaltmak adına kullanılabileceğini anlatmaktadır.[95] Bu sayede her bir vatandaşın cebinden çıkacak vergi tutarı azalırken, toplamda devletin topladığı verginin miktarının artması beklenmektedir.

Kurultaylar

Kurultay Tarih
1. Kurultay 10 Aralık 2017
1. Olağanüstü Kurultay 1 Nisan 2018
2. Olağanüstü Kurultay 12 Ağustos 2018
3. Olağanüstü Kurultay 25 Mayıs 2019
4. Olağanüstü Kurultay 3 Ağustos 2019
2. Kurultay 20 Eylül 2020
3. Kurultay 24 Haziran 2023

Başkanlık Divanı üyeleri

İYİ Parti'nin Başkanlık Divanı aşağıdaki gibidir.[96]

# Adı Görevi
1 Meral Akşener Genel Başkan
2 Oktay Vural Siyasi İşler Başkanı
3 Ayfer Yılmaz Genel Sekreter
4 Buğra Kavuncu Teşkilat Başkanı
5 Murat Cem Özdemir Sanayi ve Teknoloji Politikaları Başkanı
6 Şükrü Kuleyin Kurumsal İlişkiler Başkanı
7 Hakan Şeref Olgun Hukuk ve Seçim İşleri Başkanı
8 Sedat Aksakallı Mali İşler Başkanı
9 Muhammet Naci Cinisli Uluslararası Politikalar Başkanı
10 Ayyüce Türkeş Türk Dünyası ve Yurtdışı Türkler Başkanı
11 Mehmet Tolga Akalın Göç ve Sığınmacı Politikaları Başkanı
12 Burak Akburak Yerel Yönetimler Başkanı
13 Kürşad Zorlu Medya İlişkileri Başkanı ve Parti Sözcüsü
14 Bilge Yılmaz Ekonomi Politikaları Başkanı
15 Birol Aydemir Araştırma ve Veri Yönetimi Başkanı
16 Ali Demir Milli Güvenlik Politikaları Başkanı
17 Sevinç Atabay Eğitim Politikaları Başkanı
18 Selcan Hamşıoğlu Toplumsal Politikalar Başkanı
19 Ünzile Yüksel Kadın Politikaları Başkanı
20 Türker Yörükçüoğlu Şehircilik ve Afet Yönetimi Başkanı
21 Ayşe Sucu Parti İçi Eğitim Başkanı
22 Taner Demirer Sağlık Politikaları Başkanı

İYİ Parti ve seçimler

Genel seçimler

Seçim Harita Genel Başkan Oy Sandalye Meclis Sıra
# % ± # ±
2018 Meral Akşener
Meral Akşener
4.955.994
%9,96
-
43 / 600
- Muhalefet 5.
2023 5.275.981
%9,69
azalış0,27
44 / 600
Sabit 4.

Cumhurbaşkanlığı seçimleri

2023 cumhurbaşkanlığı seçimleri

Altılı Masa 2 Mart 2023 tarihinde adayı belirlemek için toplandı. Aday ismi o gün belirlense de adayın adı daha sonra açıklanacaktı.[97] Toplantıda İYİ Parti hariç tüm partilerin Kemal Kılıçdaroğlu'nun adaylığına onay verdiği iddia edildi[98] ve o gün bazı İYİ Partili isimler partinin Kılıçdaroğlu'nun adaylığına karşı olduklarını belirtmek için bazı paylaşımlar yaptı.[99] 3 Mart 2023 tarihinde İYİ Parti, Kemal Kılıçdaroğlu'nun cumhurbaşkanlığı adaylığını desteklemediği için resmen Altılı Masa'dan ayrılma kararı aldı.[63] 3 gün sonra İYİ Parti, CHP ile yaptığı görüşmeler sonrası Altılı Masa'ya yeniden katıldı.[73]

Seçim Aday Oy ± Sıra Harita
style="background: Şablon:İYİ Parti/meta/color;" | 2018
Meral Akşener
3.603.858 7,42% 4.
style="background: Şablon:Cumhuriyet Halk Partisi/meta/color;" | 2023 I Kemal Kılıçdaroğlu
Kemal Kılıçdaroğlu,

CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı ortak cumhurbaşkanı adayı

24.595.178 44,88% 2.
style="background: Şablon:Cumhuriyet Halk Partisi/meta/color;" | 2023 II 25.504.724 47.82% 2.

Yerel seçimler

Seçim Genel Başkan İl Genel Meclisi Büyükşehir Belediye Belediye Belediye Meclisi
Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan Oy % Kazanılan
2019 Meral Akşener 852.582
%8,12
23 / 1.272
2.607.640
%9,52
0 / 30
3.351.438
%7,76
24 / 1.355
3.142.757
%7,31
1.092 / 20.745

Genel başkanlar

25 Ekim 2017'de kurulan İYİ Parti'nin bugüne kadar genel başkanlığı yapan kişiler aşağıdaki gibidir.

# İsim Resim Görev Başlangıcı Görev Bitişi Görev Süresi
style="background:Şablon:İYİ Parti/meta/color; color:white;"| 1 Meral Akşener 25 Ekim 2017 Görevde 6 yıl, 342 gün

Genel İdare Kurulu üyeleri

Merkez Disiplin Kurulu üyeleri

# Adı
1 Ethem Baykal
2 Sena Aksakallı
3 Furkan Kamalak
4 Batuhan Yılmaz
5 Süleyman Çetin
6 Şeyda Şahin
7 Mehmet Şerif Avcı
8 Baha Cankut Sarıtaş
9 Öncül Kazancı
10 Zeynep Şeyda Irmak]
11 Akın Uyar
Kaynak:[101]

Milletvekilleri

# Adı Seçim bölgesi Görev
1 Ayyüce Türkeş Taş Adana Milli Savunma Komisyonu üyesi
2 Bilal Bilici Dışişleri Komisyonu üyesi
3 Hakan Şeref Olgun Afyonkarahisar Adalet Komisyonu üyesi
4 Turan Yaldır Aksaray Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu üyesi
5 Koray Aydın Ankara (I) TBMM Grup Başkanı
6 Ahmet Eşref Fakıbaba Sağlık, Aile, Sağlık, Aile, Çalışma Ve Sosyal İşler Komisyonu üyesi
7 Kürşad Zorlu Ankara (III) Dışişleri Komisyonu üyesi
8 Uğur Poyraz Antalya Anayasa Komisyonu üyesi
9 Aykut Kaya
10 Ömer Karakaş Aydın İçişleri Komisyonu üyesi
11 Turhan Çömez Balıkesir
12 Yüksel Selçuk Türkoğlu Bursa İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyesi
13 Hasan Toktaş Dışişleri Komisyonu üyesi
14 Rıdvan Uz Çanakkale
15 Yasin Öztürk Denizli Katip üye
16 Mehmet Akalın Edirne
17 Mehmet Mustafa Gürban Gaziantep
18 Adnan Şefik Çirkin Hatay
19 Nimet Özdemir İstanbul (I)
20 Burak Akburak
21 Mustafa Cihan Paçacı Anayasa Komisyonu üyesi
22 Ahmet Ersagun Yücel
23 Mehmet Saltuk Buğra Kavuncu İstanbul (II) Plan Ve Bütçe Komisyonu üyesi
24 Ersin Beyaz İstanbul (III) Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu üyesi
25 Seyithan İzsiz
26 Dursun Müsavat Dervişoğlu İzmir (I) TBMM Grup Başkanvekili
27 Ümit Özlale Plan Ve Bütçe Komisyonu üyesi
28 Hüsmen Kırkpınar İzmir (II) Millî Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu üyesi
29 Dursun Ataş Kayseri Milli Savunma Komisyonu üyesi
30 Lütfü Türkkan Kocaeli Millî Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu üyesi
31 Ünal Karaman Konya Tarım, Orman Ve Köyişleri Komisyonu üyesi
32 Şenol Sunat Manisa Millî Eğitim, Kültür, Gençlik Ve Spor Komisyonu üyesi
33 Burhanettin Kocamaz Mersin İçişleri Komisyonu üyesi
34 Metin Ergun Muğla Dilekçe Komisyonu üyesi
35 Erhan Usta Samsun TBMM Grup Başkanvekili
36 Selcan Hamşıoğlu Tekirdağ
37 Yavuz Aydın Trabzon Bayındırlık, İmar, Ulaştırma Ve Turizm Komisyonu üyesi
38 Lütfullah Kayalar Yozgat Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu üyesi
Adalet Komisyonu üyesi
Kaynak:[102][103]

Belediye başkanları

# İsim İl İlçe Belde
1 Kazım Özgan Adana Kozan
2 Mehmet Fatih Atay Aydın Efeler
3 Nurettin Güney Balıkesir Susurluk
4 Ercan İpek Çanakkale Gökçeada
5 Abdülkadir Şahiner Çorum Sungurlu
6 Ali Atlı Denizli Babadağ
7 Abdullah Naci Ünsal Edirne İpsala
8 Mehmet Aziz Tuna Isparta Uluborlu
9 Salih Atakan Duran İzmir Tire
10 Necattin Demirtaş Samsun İlkadım
11 Mustafa Bıyık Trabzon Yomra
12 Ferhat Yılmaz Yozgat Yerköy
13 Soner Yılmaz Yenifakılı
14 Selahattin Gökçe Burdur Bucak Kocaaliler
15 Gökhan Mustafa Demirtaş Zonguldak Karadeniz Ereğli Gülüç

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ İYİ PARTİ 21.12.2017 RESMÎ TÜZÜĞÜ 25 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., ek metin.
  2. ^ Faaliyette Olan Siyasî Partiler: İYİ Parti 10 Kasım 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., YARGITAY CBS
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2021. 
  4. ^ ""Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı"". 7 Mart 2023. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2023. 
  5. ^ a b c "Turkish nationalists form new party challenging Erdogan". Deutsche Welle. 25 Ekim 2017. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022. 
  6. ^ a b Nordsieck, Wolfram (2018). "Turkey". Parties and Elections in Europe. 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2018. 
  7. ^ a b c "What's in a Name? IYI Party – Good for Turkey?". blog.prif.org. 9 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022. "In other words, the IYI party represents the – typical – modern face of Turkish conservatism... Moreover, Akşener also emphasized the crucial importance of democracy by defining this new party is “a march of democracy” and stated that “…individual freedoms will be extended”."
  8. ^ "Yusuf Halaçoğlu yeni partiyi Habertürk'e anlattı: Defosu olanı istemiyoruz". Habertürk. 18 Ağustos 2017. 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "İYİ Parti, kısa ve orta vadeli ekonomi eylem planını anlattı". diken.com.tr. 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  10. ^ "İYİ Partili Özlale: Neoliberalizme karşıyız". gazeteduvar.com.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  11. ^ "İYİ Partili Özlale: Biz CHP kadar kamucu bir parti değiliz; DEVA kadar neoliberal bir parti de değiliz"". gazeteduvar.com.tr. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  12. ^ "İyi Parti'nin yolu". politikyol.com. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  13. ^ "Bir Akşener ve İYİ Parti çözümlemesi". karar.com. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  14. ^ "İYİ Parti'de "merkez" değişimi". 31 Mart 2022. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ a b "İyi Parti Programı" (PDF). iyiparti.org.tr. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Kasım 2022. 
  16. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021. 
  17. ^ a b c "İYİ PARTİ PROGRAMI" (PDF). iyiparti.org.tr. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Eylül 2022. 
  18. ^ "Analiz: İyi Parti AB tarafından nasıl görülüyor?". Deutsche Welle. 27 Ekim 2017. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2017. 
  19. ^ Uras, Umut (25 Ekim 2017). "Ex-Turkish minister Meral Aksener launches new party". Al Jazeera English. 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020. Meral Aksener, ex-interior minister, unveils centrist Good Party 
  20. ^ a b "Ümit Özdağ: Merkez sağ değil, milli merkez". Hürriyet. 13 Ağustos 2017. 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  21. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021. 
  22. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020. 
  23. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2020. 
  24. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2021. 
  25. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023. 
  26. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  27. ^ "Meral Akşener: Biz, siyasi yelpazede bir alan doldurmak için yola çıkmış değiliz". Hürriyet. 3 Eylül 2017. 6 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ "Son Dakika: Meral Akşener'in kuracağı yeni partinin ismi belli oldu". Hürriyet. 28 Ağustos 2017. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Erdogan wins another term as Turkey's president, election board says". CBC News. 24 Haziran 2018. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  30. ^ Sazak, Selim (13 Temmuz 2021). "Turkey's Left-Wing 'Squad' Is Coming for Erdogan". Foreign Policy. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. Selim Sazak is the chief advisor to the secretary-general of Turkey's Iyi (Good) Party, a center-right opposition party. 
  31. ^ Fraser, Suzan. "President Erdogan surprises Turkey by calling early elections for June". Toronto Star. The Associated Press. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  32. ^ Sharma, Suraj (28 Şubat 2018). "Turkish breakfast TV: Hate speech, death threats... and the weather". Middle East Eye. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  33. ^ [29][30][31][32]
  34. ^ "Mega-star Tarkan's hit strikes a chord in Turkey". Times of Malta. Agence France-Presse (AFP). 18 Şubat 2022. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  35. ^ Osterlund, Paul (14 Mayıs 2022). "As Turkey's economic crisis grows, politicians spar over refugees". Al Jazeera. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  36. ^ Soylu, Ragip (8 Nisan 2019). "Erdogan backs call to hold fresh elections in Istanbul amid voter fraud allegations". Middle East Eye. Ankara. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  37. ^ Weise, Zia (2 Ocak 2020). "Turkish parliament approves troop deployment to Libya". Politico. 16 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2022. 
  38. ^ Somer, Murat (April 2022). Return to Point Zero
    The Turkish-Kurdish Question and How Politics and Ideas (Re)Make Empires, Nations and States
    . State University of New York Press. ISBN 9781438486734.
     
  39. ^ [34][35][36][37][38]
  40. ^ "İYİ Parti kuruluyor, açılımı ne olacak? Meral Akşener kimdir? İYİ Parti'de kimler var?". Sözcü. 25 Ekim 2017. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  41. ^ "Meral Akşener'in partisinin adı: İyi Parti". Posta. 25 Ekim 2017. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  42. ^ "Meral Akşener'in İYİ Partisi, Türkiye'nin faaliyetteki 87. partisi oluyor". Halk TV. 25 Ekim 2017. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2017. 
  43. ^ "İYİ Parti'nin programından flaş detaylar: En önemli iç düşman…". Sözcü. 25 Ekim 2017. 25 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  44. ^ "İşte Meral Akşener'in kurduğu İYİ PARTİ'nin logosu". Halk TV. 24 Ekim 2017. 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  45. ^ "Meral Akşener'in kurduğu İYİ PARTİ'nin kurucu üyelerinin listesi!". Halk TV. 24 Ekim 2017. 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  46. ^ "İYİ'lerin Evi Açıldı". 10 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2021. 
  47. ^ "MHP'li meclis üyesi partisinden istifa edip, İYİ Parti'ye geçti". www.birgun.net. 17 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  48. ^ Başaran, Rıfat. "CHP'den 15 milletvekili İYİ Parti'ye geçti". Hürriyet. 15 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2018. 
  49. ^ "Meral Akşener: Cumhurbaşkanlığı'na aday olacağım". Gazete Duvar. 29 Aralık 2017. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  50. ^ "İYİ Parti kurultayı: Meral Akşener yeniden genel başkan seçildi". BBC News Türkçe. 3 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  51. ^ "Son Dakika... CHP ile İYİ Parti ittifak konusunda anlaşma sağladı". Milliyet. 12 Aralık 2018. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2018. 
  52. ^ "İttifak bu kez AKP'ye kaybettirdi, CHP'ye kazandırdı: Ankara 25 yıl sonra el değiştirdi". BBC News Türkçe. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 
  53. ^ "İYİ Parti 'iyileştirilmiş ve güçlendirilmiş parlamenter sistem' önerecek: 'Cumhurbaşkanı tarafsız olmalı'". BBC News Türkçe. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023. 
  54. ^ "6 muhalefet partisinin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem çalışması hangi düzenlemeleri öngörüyor?". BBC News Türkçe. 3 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023. 
  55. ^ "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Mutabakat Metni İmzalandı". chp.org.tr. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022. 
  56. ^ "6'lı masadan 10 maddelik "ilkeler ve hedefler bildirgesi" çıktı". T24. 29 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2022. 
  57. ^ Turan Yılmaz (14 Şubat 2022). "'Altılı masa'dan açıklama için 28 Şubat tarihi". Hürriyet. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  58. ^ Ayşe Sayın (3 Temmuz 2022). "Altılı masa beşinci kez bir araya geldi". Ankara: BBC News Türkçe. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  59. ^ "Altılı Masa aday için toplandı!". www.haberturk.com. 2 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  60. ^ "İddia doğruysa altılı masada büyük kriz kapıda - Veryansın TV". 2 Mart 2023. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  61. ^ "6'lı Masa açıklamasından sonra İYİ Partili Dikbayır önce tweet attı sonra sildi". www.hurriyet.com.tr. 2 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  62. ^ iha.com.tr. "İYİ Parti'de olağanüstü toplantı". İhlas Haber Ajansı. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  63. ^ a b "İYİ Parti Genel Başkanı Akşener: '6'lı masa artık millet iradesini yansıtmıyor'". İhlas Haber Ajansı. 3 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  64. ^ "SON DAKİKA: 6'lı masa dağıldı! İYİ Parti GİK Toplantısı sonrası Meral Akşener'den zehir zemberek açıklamalar: Dayatmaya boyun eğmeyeceğiz". Sabah. 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2023. 
  65. ^ "CHP MYK'da olağanüstü toplantı". www.gazeteduvar.com.tr. 1 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  66. ^ "DP Başkanlık Divanı olağanüstü toplandı". birgun.net. 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  67. ^ "Kılıçdaroğlu, 4 partinin lideriyle görüştü: Ortak açıklama bekleniyor". Halk TV. 5 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  68. ^ "SON DAKİKA HABERİ: Ekrem İmamoğlu ve Mansur Yavaş'tan Akşener'in çağrısına yanıt". www.ntv.com.tr. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 
  69. ^ "SON DAKİKA: Altılı Masa Pazartesi günü yeniden toplanıp nihai açıklamayı yapacak". m.haberturk.com. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2023. 
  70. ^ "Meral Akşener yeniden masaya oturuyor – DW – 06.03.2023". dw.com. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023. 
  71. ^ "Meral Akşener'den masaya dönüş için yeni öneri". www.ntv.com.tr. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023. 
  72. ^ "İmamoğlu ve Yavaş ziyaret etti, Akşener formülü bulundu". 3 Haziran 2023. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023. 
  73. ^ a b "Meral Akşener masaya nasıl geri döndü? İşte perde arkası…". www.sozcu.com.tr. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023. 
  74. ^ "İyi Parti Genel Sekreteri Poyraz: Millet İttifakı 28 Mayıs'ta bitti". www.trthaber.com. 1 Haziran 2023. 1 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2023. 
  75. ^ "İYİ Parti'den 'Millet İttifakı' açıklaması: Karar kurultayda alınacak". birgun.net. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2023. 
  76. ^ "Meral Akşener'den Altılı Masa'ya: Bundan sonra size hayatta başarılar!". İndigo Dergisi. 24 Haziran 2023. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2023. 
  77. ^ "Akşener'den Altılı Masa'ya: Bundan sonra size başarılar diliyorum". Artı Gerçek. 24 Haziran 2023. 24 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2023. 
  78. ^ "Meral Akşener'in partisinin ismi Kayı Boyu'ndan mı esinlenildi?". www.hurriyet.com.tr. 25 Ekim 2017. 22 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  79. ^ "İyi Parti'ye bir dava daha! Patentini 2014'te aldık". internethaber.com. 30 Ekim 2017. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  80. ^ "İyi Parti'nin sloganına patent engeli". Habertürk. 17 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2023. 
  81. ^ ""Türkiye bu sistemi, bırakın 2023'ü, bu hafta sonuna kadar bile taşıyamaz"". 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2022. 
  82. ^ "Seçim Kanunu teklifinden o maddenin çıkma nedeni". 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2022. 
  83. ^ Mehmet S. PÖSTEKİ [@mehmetsposteki] (21 Nisan 2022). "Sağ iktidarın yaklaşık 13 puan kaybı var. Bu kayıpların çok büyük kısmını İyi Parti alıyor. Bu da İyi Parti'nin merkez siyasete yönelmesinin hem meyvesi hem de ana sebebidir... t.co/T8HiKXUuCV" (X gönderisi). Erişim tarihi: 25 Nisan 2022X vasıtasıyla. 
  84. ^ Burak Akburak [@Akburak] (21 Nisan 2022). "İYİ Parti merkezdir, Merkez İYİ Parti'dir … t.co/FOu1fZbO7w" (X gönderisi). Erişim tarihi: 25 Nisan 2022X vasıtasıyla. 
  85. ^ "İYİ Parti doğru yolda". halktv.com.tr. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2022. 
  86. ^ "Rüzgârgülü tanıtım kitapçığı" (PDF). İYİ Parti. 20 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  87. ^ "Akşener, Rüzgar Gülü Projesi'ni açıkladı". Halk TV. 22 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023. 
  88. ^ Meral Akşener, İYİ Parti’nin projesi Artagan’ı açıkladı 19 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Sözcü'nin haberi. 30 Haziran 2021
  89. ^ "Meral Akşener, İYİ Parti'nin projesi Artagan'ı açıkladı". Sözcü. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  90. ^ "Akşener, grup toplantısında Artagan Projesi'ni açıkladı". Haberler.com. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  91. ^ "Artagan nedir?". Yeniçağ. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  92. ^ "Artagan'la milletimize yakışır bir Türkiye mümkün!". İYİ Parti Resmî Web Sitesi. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  93. ^ "İYİ Parti'den 'nakitsiz' yeni ekosistem: Artagan". Milliyet. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  94. ^ "Artagan'la milletimize yakışır bir Türkiye mümkün!". İYİ Parti Resmî Youtube Kanalı. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  95. ^ Artagan Kitapçık (PDF). 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021. 
  96. ^ "İYİ Parti'de Başkanlık Divanı değişti". dunya.com. 30 Mart 2022. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022. 
  97. ^ "Altılı Masa aday için toplandı!". Habertürk. 2 Mart 2023. 3 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  98. ^ "İddia doğruysa altılı masada büyük kriz kapıda - Veryansın TV". 2 Mart 2023. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  99. ^ "6'lı Masa açıklamasından sonra İYİ Partili Dikbayır önce tweet attı sonra sildi". Hürriyet. 2 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2023. 
  100. ^ BAŞKANLIĞI, İYİ PARTİ OSMANGAZİ İLÇE. "Genel İdare Kurulu | İYİ Parti Osmangazi İlçe Başkanlığı". www.iyipartiosmangazi.org. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  101. ^ BAŞKANLIĞI, İYİ PARTİ OSMANGAZİ İLÇE. "Merkez Disiplin Kurulu | İYİ Parti Osmangazi İlçe Başkanlığı". www.iyipartiosmangazi.org. 30 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  102. ^ "TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ". www5.tbmm.gov.tr. 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2023. 
  103. ^ "TBMM". iyiparti.org.tr. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış bağlantılar