Franciszek Wielopolski (zm. 1732)

wojewoda krakowski i sieradzki

Franciszek Wielopolski (ur. ok. 1665 roku, zm. 8 kwietnia 1732 roku) – wojewoda krakowski w latach 1728–1732, wojewoda sieradzki w latach 1720–1728, wielkorządca krakowski z nadania Stanisława Leszczyńskiego od 1 lipca 1702 roku do 30 czerwca 1705 roku, starosta krakowski w latach 1688–1732, starosta żarnowiecki w 1699 roku, starosta przemykowski w 1700 roku, starosta lanckoroński w latach 17031710, starosta bocheński w 1704 roku, margrabia pińczowski w 1704 roku[1], VIII ordynat Ordynacji Myszkowskich[2], hrabia, założyciel Węgierskiej Górki.

Franciszek Wielopolski
Ilustracja
Herb
Starykoń
Rodzina

Wielopolscy herbu Starykoń

Data urodzenia

ok. 1665

Data i miejsce śmierci

8 kwietnia 1732
Kraków

Ojciec

Jan Wielopolski

Matka

Konstancja Krystyna Komorowska

Żona

Teresa Magdalena Tarło
Anna Lubomirska

Dzieci

Jan
Karol Wielopolski
Hieronim Wielopolski

Odznaczenia
Order Orła Białego

Życiorys

edytuj

Syn Jana Wielopolskiego i Konstancji Krystyny Komorowskiej herbu Korczak, prawnuczki Zygmunta Myszkowskiego założyciela Ordynacji Myszkowskich[3]. Żonaty dwukrotnie. Pierwsza żona, Teresa Magdalena Tarło córka kanclerza wielkiego koronnego Karola Tarły, urodziła mu 2 synów: Karola i Jana. Druga żona, Anna Lubomirska (zm. 1736), córka hetmana wielkiego koronnego Hieronima Lubomirskiego z którą ożenił się w 1711, urodziła mu syna Hieronima.

Marszałek sejmku województwa krakowskiego w 1696 roku[4]. W 1697 roku był elektorem Augusta II Mocnego z województwa krakowskiego[5]. Poseł na sejm 1701 roku i sejm z limity 1701-1702 roku z księstw oświęcimskiego i zatorskiego[6]. W styczniu 1702 roku podpisał akt pacyfikacji Wielkiego Księstwa Litewskiego[7]. Poseł na sejm 1703 roku z województwa krakowskiego[8]. Był członkiem konfederacji sandomierskiej 1704 roku[9].

W 1708 roku król Stanisław Leszczyński wysłał go do Wiednia, by wybadał nastawienie dworu wiedeńskiego, względem jego panowania w Polsce. Był posłem województwa krakowskiego na sejm 1724 roku[10]. Był posłem na sejm 1729 roku z województwa krakowskiego[11]. Poseł województwa krakowskiego na sejm 1730 roku[12].

Hrabia na Żywcu i Pieskowej Skale, właściciel zamku de Lankoruna Alias de Brzese, margrabia i VIII ordynat. Był także starostą bocheńskim, żarnowieckim (od 1704 r., z nadania królewskiego po Stefanie Bidzińskim), lanckrońskim (od 1704 r., po zakupie od Józefa Władysława Myszkowskiego, ostatniego ordynata pińczowskiego z rodu Myszkowskich, za kwotę 200 080 zł) i lipińskim.

Przypisy

edytuj
  1. Franciszek Leśniak, Wielkorządcy krakowscy XVI-XVIII wieku, Kraków 1996, s. 274.
  2. Robert Zwierzyniecki, Ordynacja Myszkowskich czyli kto miał Chroberz Książ i Szaniec. Kraków 2017, s.46.
  3. Robert Zwierzyniecki, Ordynacja Myszkowskich czyli kto miał Chroberz Książ i Szaniec. Kraków 2017, s.43.
  4. Ewa Gąsior, Sejm konwokacyjny po śmierci Jana III Sobieskiego, Warszawa 2017, s. 97.
  5. Suffragia województw i ziem koronnych i W.X. Litewskiego zgodnie na [...] Augusta II obranego króla polskiego [...] dnia 27 VI i przy poparciu wolnej elekcjej jego [...], s. 5.
  6. Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701-1702, Warszawa 1962, s. 349.
  7. Diariusz Sejmu Walnego Warszawskiego 1701-1702, Warszawa 1962, s. 305.
  8. Jarosław Poraziński, Sejm lubelski w 1703 roku i jego miejsce w konfliktach wewnętrznych na początku XVIII wieku, Warszawa-Poznań-Toruń 1988, s. 124.
  9. Actum In Castro Sandomiriensi Sabbatho Ante Festvm Sanctorum Viti et Modesti martyrum proximo, Anno Domini millesimo sptingentesimo quarto, [b.n.s.].
  10. Wiktor Bagniewski, Diariusz sejmu walnego sześcioniedzielnego warszawskiego anni 1724, rkps Ossolineum 291/III, k. 4.
  11. Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. III, Poznań 1856, s. 302.
  12. Teka Gabriela Junoszy Podoskiego, t. IV, Poznań 1856, s. 11.

Bibliografia

edytuj
  • Robert Zwierzyniecki: Ordynacja Myszkowskich czyli kto miał Chroberz, Książ i Szaniec. Kraków: Ridero, 2017, s. tak. ISBN 978-83-8104-906-1.