Eddie Murphy

amerykański aktor

Eddie Murphy, właśc. Edward Regan Murphy (ur. 3 kwietnia 1961 w Nowym Jorku) – amerykański aktor filmowy i głosowy, reżyser, producent, komik i wokalista. Według witryny Box Office Mojo, szósty najbardziej dochodowy aktor w historii kina[1][2]. W latach 1980–1984 był stałym członkiem obsady Saturday Night Live i pracował jako komik stand-upowy.

Eddie Murphy
Ilustracja
Eddie Murphy na pokazie filmu Shrek Forever podczas Tribeca Film Festival (2010)
Imię i nazwisko

Edward Regan Murphy

Data i miejsce urodzenia

3 kwietnia 1961
Nowy Jork

Zawód

aktor filmowy i głosowy, komik, producent, reżyser, wokalista

Współmałżonek

Nicole Murphy (1993–2006; rozwód)
Tracey Edmonds (2008; bez mocy prawnej)

Lata aktywności

od 1980

Strona internetowa

Otrzymał kilka nominacji do Złotych Globów; dla najlepszego debiutującego aktora za występ w 48 godzin oraz dla najlepszego aktora w musicalu lub komedii za role w filmach: Gliniarz z Beverly Hills, Nieoczekiwana zmiana miejsc i Gruby i chudszy. W 2007 roku zdobył Złoty Glob w kategorii najlepszy aktor drugoplanowy za rolę wokalisty soulowego Jamesa „Thundera” Early’ego w Dreamgirls[3]. Za tę samą kreację, w tej samej kategorii, nominowany był również do Oscara. Został umieszczony na 10. miejscu listy najlepszych komików stand-upowych wszech czasów według Comedy Central[4].

W kilku filmach zagrał jednocześnie kilka ról, m.in. w filmach Książę w Nowym Jorku, Gruby i chudszy oraz Norbit. Użyczył głosu w produkcjach, takich jak Blokersi, Mulan i seria filmów Shrek.

W 2007 roku stał się członkiem Amerykańskiej Akademii Sztuki i Wiedzy Filmowej[5][6].

Wczesne życie

edytuj

Murphy urodził się w nowojorskim Brooklynie[7]. Jego matka, Lilian, była operatorką telefonu, zaś ojciec, Charles Edward Murphy, był policjantem oraz amatorskim aktorem i komikiem[8][9][10]. Eddie, wraz z bratem Charliem, wychowywany był przez swoją matkę oraz ojczyma, brygadzistę w fabryce lodów, w Roosevelt, w stanie Nowy Jork[10]. W wieku 15 lat Murphy zaczął pisać oraz wystawiać własne rutyny, które były inspirowane twórczością Billa Cosby’ego i Richarda Pryora[10].

Kariera

edytuj

Stand-upowe początki

edytuj

Dawał stand-upowe występy w Bay Area Comedy Club, w tym samym obiekcie, gdzie zaczynali Robin Williams i Whoopi Goldberg. Jego wczesne skecze dotyczyły różnych grup ludzi, m.in. Afroamerykanów, Amerykanów o włoskim pochodzeniu, gejów i ludzi otyłych. Występy inspirowane były twórczością Richarda Pryora, którego aktor wymienia jako inspirację, dzięki której zainteresował się komedią[10]. Jednakże sam Pryor przyznał w swojej autobiografii Pryor Convictions, że niekiedy skecze Murphy’ego wydawały mu się przesadnie nieczułe. Murphy przeprosił później za swoje skecze o gejach oraz HIV, które wydały mu się z czasem zbyt negatywne.

Występy stand-upowe Murphy’ego, Delirious oraz Raw, zostały nagrane i wydane na DVD/VHS.

Lata 80.: kariera aktorska

edytuj
 
Murphy w 1988 roku

Zdobył rozgłos dzięki występom w Saturday Night Live; był wymieniany jako jeden z aktorów, który pomógł zrewitalizować program po gwałtownym spadku popularności na początku lat 80[11].

W 1982 roku zadebiutował na dużym ekranie w filmie 48 godzin u boku Nicka Nolte[10]. Obraz okazał się komercyjnym sukcesem, w odpowiedzi na co Nolte został zaproszony do poprowadzenia świątecznego odcinka Saturday Night Live. Jednak ze względu na chorobę jego miejsce zajął Murphy. Tym samym stał się jedynym prowadzącym, który jednocześnie pozostawał regularnym członkiem obsady programu. Aktor rozpoczął tenże odcinek słowami: „Na żywo z Nowego Jorku, to Eddie Murphy Show!”. W 1983 roku wystąpił w Nieoczekiwanej zmianie miejsc, gdzie partnerował mu inny wychowanek Saturday Night Live, Dan Aykroyd[10]. Film, wyreżyserowany przez Johna Landisa (który później nakręcił inne obrazy z udziałem Murphy’ego – Książę w Nowym Jorku oraz Gliniarz z Beverly Hills III), okazał się większym sukcesem kasowym od 48 godzin. Rok później Murphy wcielił się w główną rolę w obrazie Gliniarz z Beverly Hills, mimo że początkowo to Sylvester Stallone miał zagrać tę postać[10]. Gliniarz z Beverly Hills zarobił ponad 315 milionów dolarów na całym świecie i zajmuje 39. miejsce na liście najbardziej dochodowych filmów na terenie Stanów Zjednoczonych (3. w zestawieniu z kategorią „R”), z 234 milionami dolarów[12].

W 1984 roku wystąpił również w filmie Najlepszą obroną jest atak; aktor, którego udział wymieniany był jako gościnny, został dodany do obrazu po nakręceniu oryginalnej wersji, która jednak nie przypadła do gustu widzów. Najlepszą obroną jest atak okazał się finansowym i krytycznym rozczarowaniem. Prowadząc jeden z odcinków Saturday Night Live, Murphy nazwał go „najgorszym filmem w historii wszystkiego”. W tym samym okresie spekulowano, że aktor wystąpi w filmie Ghostbusters; w napisaną z myślą o nim rolę wcielił się jednakże Ernie Hudson. Poza tym Murphy’emu zaproponowano udział w Star Trek IV: Powrót na Ziemię; po jego odmowie, rola, napisana na nowo, powędrowała do Catherine Hicks.

W 1986 roku zagrał w komedii Złote dziecko[10]. W założeniach Złote dziecko miał być filmem przygodowym z Melem Gibsonem w roli głównej. Jednak kiedy Gibson odrzucił propozycję, ofertę otrzymał Eddie. Następnie scenariusz został napisany na nowo, włączając do starej wersji elementy komediowe. Mimo że obraz był komercyjnym sukcesem, nie otrzymał tak dobrych recenzji od krytyków, jak 48 godzin, Nieoczekiwana zmiana miejsc i Gliniarz z Beverly Hills. W 1987 roku kontynuował rolę Axela Foleya w Gliniarzu z Beverly Hills II. Film odniósł równie duży sukces, co pierwsza część, zarabiając niemal 300 milionów dolarów[13]. Producenci obrazu, zachęceni jego popularnością, pragnęli stworzyć serial telewizyjny oparty na filmie. Propozycję tę odrzucił jednak Murphy, wyrażając jednocześnie zainteresowanie udziałem w kolejnej odsłonie Gliniarza z Beverly Hills.

Był jednym z ostatnich aktorów filmowych, którzy podpisali kontrakty na wyłączność z jednym studiem. W jego przypadku było to Paramount Pictures, które wydało wszystkie filmy z początków kariery Murphy’ego.

Kariera wokalna

edytuj

Jest również wokalistą i muzykiem, który miał znaczny wkład w twórczość The Bus Boys. Jako artysta solowy, wydał dwa popularne single: „Party All the Time” oraz „Put Your Mouth on Me”. Jego początki muzyczne sięgają jednak debiutu w roli komika; właśnie wtedy Murphy stworzył piosenki „Boogie in Your Butt” i „Enough is Enough” – parodię utworu „No More Tears (Enough Is Enough)” Barbry Streisand oraz Donny Summer z 1979 roku. Obie wokalistki pojawiły się gościnnie na debiutanckim albumie komediowym Murphy’ego, wydanym w 1982 roku. Trzy lata później miał premierę jego kolejny album, How Could It Be, z którego pochodził jeden z najpopularniejszych singli artysty, „Party All the Time”. W 2004 roku piosenka ta umieszczona została na 7. miejscu listy 50 najgorszych utworów wszech czasów według VH1 oraz magazynu Blender[14]. W 2006 roku sampli „Party All the Time” użył w swoim singlu „PATT (Party All the Time)” wokalista Sharam.

Na początku lat 90. nagrał płytę Love's Alright. Jednym z pochodzących z niej singli był „Whatzupwitu”, nagrany z udziałem Michaela Jacksona. W 1992 roku Murphy wystąpił w wideoklipie do „Remember the Time” Jacksona.

W filmie Książę w Nowym Jorku imitował Jackiego Wilsona, śpiewając „To Be Loved”. Jednocześnie musiał użyć specjalnego akcentu, którym operował grany przez niego charakter.

W późniejszych latach nagrał kilka piosenek na ścieżkę dźwiękową serii Shrek. W finałowej scenie pierwszego filmu śpiewał cover „I'm a Believer”; natomiast w Shrek 2 wykonywał w duecie z Antonio Banderasem hit Ricky’ego Martina, „Livin’ la Vida Loca”.

Problemy z prawami autorskimi

edytuj

Harris Haith, przyjaciel Murphy’ego z dzieciństwa, napisał w książce Growing Up Laughing With Eddie, że na długo nim Murphy stworzył scenariusz do filmu Książę w Nowym Jorku, Art Buchwald zgłosił się do Paramount Pictures z pomysłem na podobny obraz. Jego materiał został odrzucony, ale studio zachowało informacje o projekcie. Przedstawicielom spodobała się koncepcja, ale nie chcieli płacić Buchwaldowi, dlatego zdecydowali o przechowaniu planów na przyszłość. Kilka lat później, Paramount zaprezentowało pomysł na Księcia w Nowym Jorku Murphy’emu, podpisując z nim kontrakt. W 1988 roku Buchwald pozwał Murphy’ego i Paramount Pictures, ale sąd orzekł, że studio nie złamało prawa, gdyż w legalny sposób pozyskało materiał[15].

Zapaść w karierze

edytuj

Od 1989 roku do połowy lat 90. oraz ponownie na początku lat 10 XXI w., wyniki filmów Murphy’ego w box office’ach były w większości rozczarowujące. Przykład stanowi Gliniarz z Beverly Hills III (1994), którego dochód, mimo że zarobił 120 milionów dolarów, był o ponad połowę mniejszy niż obu wcześniejszych części[16]. Jednakże nawet w tych okresach kilka obrazów z udziałem Murphy’ego odniosło sukces, a wśród nich były: Fałszywy senator, Bumerang, Następne 48 godzin i Wampir w Brooklynie[10]. Sam aktor w 1991 był piątym najlepiej opłacanym aktorem na świecie (z honorarium w wysokości 7 mln dol.)[17].

W tym samym okresie został skrytykowany przez reżysera Spike’a Lee za niedostateczne wykorzystywanie swojej pozycji w show-biznesie do promowania czarnoskórych aktorów, mimo że w filmach Murphy’ego (zwłaszcza tych, których był producentem) często Afroamerykanie stanowili większość obsady (Książę w Nowym Jorku, Noce Harlemu, Bumerang, Wampir w Brooklynie, Życie).

Mimo że komercyjny sukces Murphy’ego został zapoczątkowany w Saturday Night Live, aktor nigdy nie brał udziału w spotkaniach obsady lub rocznicowych wydaniach. Murphy nie miał również wkładu w tworzenie Live From New York: An Uncensored History of Saturday Night Live (2002), retrospekcyjnej książki o historii programu autorstwa Toma Shalesa i Jamesa Andrew Millera.

Powrót i odbudowa wizerunku

edytuj

Wyniki Murphy’ego w box office’ach zaczęły się poprawiać w 1996 roku, począwszy od filmu Gruby i chudszy. Jego sukces kontynuowały kolejne obrazy familijne, a wśród nich: Mulan, Dr Dolittle i jego kontynuacja, seria Shrek, Małolaty u taty oraz Nawiedzony dwór, a także Gruby i chudszy 2: Rodzina Klumpów. Z drugiej strony, większość filmów dla dorosłej publiczności nie była aż tak popularna; Gliniarz z metropolii, Ja, szpieg oraz Showtime zarobiły poniżej 40 milionów dolarów na terenie Stanów Zjednoczonych, w przypadku Cudotwórcy było to tylko 12 milionów dolarów, a Pluto Nash był jednym z największych finansowych niepowodzeń w historii, przynosząc dochód w wysokości 7 milionów dolarów, przy 110 milionach dolarów budżetu[2][18]. Wyjątkiem wśród obrazów dla szerokiej audiencji był jedynie dobrze przyjęty przez krytyków Bowfinger[19].

W 2006 roku wystąpił w filmowej adaptacji broadwayowskiego musicalu Dreamgirls, w której wcielił się w postać soulowego wokalisty Jamesa „Thundera” Early’ego. Za swoją kreację Murphy otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego, a także Nagrodę Gildii Aktorów Filmowych oraz wyróżnienie Broadcast Film Critics Association w tej samej kategorii. Za tę samą rolę, w tej samej kategorii Murphy nominowany był również do Oscara w 2007 roku[20]. Dreamgirls był pierwszym filmem dystybuowanym przez Paramount Pictures, w którym zagrał Murphy od czasu Wampira w Brooklynie w 1995 roku. Od tego czasu Paramount dystrybuowało również inne obrazy z jego udziałem: Norbita, Shreka Trzeciego, Mów mi Dave oraz Wyobraź sobie.

W 2011 roku zagrał u boku Bena Stillera w komedii kryminalnej Tower Heist[10][21]. W niedalekiej przyszłości planowane jest rozpoczęcie prac na planie Gliniarza z Beverly Hills IV.

Życie osobiste

edytuj
 
Eddie Murphy w Hollywood Walk of Fame

Murphy pozostawał w długoletnim związku z Nicole Mitchell, którą poznał na gali NAACP Image Awards w 1988 roku. Para spotykała się przez półtora roku, po czym 18 marca 1993 roku wzięła ślub w nowojorskim The Plaza Hotel[22]. Murphy i Mitchell mają razem piątkę dzieci: Bria L. Murphy (urodzona 18 listopada 1989), Myles Mitchell (ur. 7 listopada 1992), Shayne Audra (ur. 10 października 1994), Zola Ivy (ur. 24 grudnia 1999) i Bella Zahra (ur. 29 stycznia 2002). W sierpniu 2005 roku Mitchell złożyła pozew o rozwód, wynikający z „różnic nie do pogodzenia”. Rozwód został sfinalizowany 17 kwietnia 2006 roku[23].

W maju 1997 roku Murphy został zatrzymany przez policję, kiedy jechał samochodem wraz z prostytutką-transwestytą, na krótko przed premierą filmu Cudotwórca[24][25]. Sytuacja została szeroko nagłośniona i przyczyniła się do problemów z relacjami publicznymi, mimo że sam aktor twierdził, iż nic go nie łączyło z transwestytą[26].

Murphy mieszka obecnie w Long Island, w Nowym Jorku[27].

Związki

edytuj

Po rozwodzie z Mitchell, Murphy spotykał się z byłą członkinią Spice Girls, Melanie Brown, która zaszła z nim w ciążę. Jednak aktor, pytany o tę sytuację w grudniu 2006 roku, powiedział: „Nie wiem, czyje to dziecko, dopóki nie poznam wyników badań na ojcostwo.”[28] Brown urodziła dziewczynkę, Angel Iris Murphy, w dniu 46. urodzin Murphy’ego, 3 kwietnia 2007 roku. W wydaniu magazynu People z 22 czerwca, reprezentanci wokalistki ogłosili, że test DNA potwierdził, że Murphy jest ojcem dziecka[29]. W jednym z wywiadów, Brown przyznała, że aktor nie utrzymuje kontaktów z Angel[30].

Murphy wymienił przysięgę małżeńską z producentką filmową Tracey Edmonds, byłą żoną Kenny’ego „Babyface’a” Edmondsa, podczas prywatnej ceremonii na wyspie Bora-Bora, 1 stycznia 2008 roku[31]. 16 stycznia okazało się, że nie był to ślub o mocy prawnej, a dwójka zdecydowała się zrezygnować z legalizacji związku, pozostając przyjaciółmi[32].

W 2012 zaczął spotykać się z modelką Paige Butcher[33]. Mają dwoje dzieci: córkę Izzy (ur. 3 maja 2016)[34] oraz syna Maxa (ur. listopad 2018)[35]. Zaręczyli się we wrześniu 2018[36].

Filmografia

edytuj
Film
Rok Film Rola Informacje
1982 48 godzin Reggie Hammond
1983 Nieoczekiwana zmiana miejsc Billy Ray Valentine
1983 Eddie Murphy Delirious on sam producent
1984 Najlepszą obroną jest atak Lieutenant T.M. Landry
Gliniarz z Beverly Hills Axel Foley
1986 Złote dziecko Chandler Jarrell
1987 Gliniarz z Beverly Hills II Axel Foley
Eddie Murphy Raw on sam producent
1988 Książę w Nowym Jorku Prince Akeem/Clarence/Randy Watson/Saul
1989 Noce Harlemu Quick (Vernest Brown) reżyser i producent
1990 Następne 48 godzin Reggie Hammond
1992 Bumerang Marcus Graham
Fałszywy senator Thomas Jefferson Johnson
1994 Gliniarz z Beverly Hills III Axel Foley
1995 Wampir w Brooklynie Maximillian/Preacher Pauly/Guido producent
1996 Gruby i chudszy profesor Sherman Klump/Buddy Love/
Lance Perkins/Cletus ‘Papa’ Klump/
Anna Pearl ‘Mama’ Jensen Klump/
Ida Mae ‘Granny’ Jensen/Ernie Klump Sr.
producent
1997 Gliniarz z metropolii inspektor Scott Roper
1998 Mulan Mushu głos
Dr Dolittle dr John Dolittle
Cudotwórca G
1999 Życie Rayford „Ray” Gibson producent
Bowfinger Kit Ramsey/Jeffernson ‘Jiff’ Ramsey
2000 Gruby i chudszy 2: Rodzina Klumpów profesor Sherman Klump/Buddy Love/
Lance Perkins/Cletus ‘Papa’ Klump/
Anna Pearl ‘Mama’ Jensen Klump/
Ida Mae ‘Granny’ Jensen/Ernie Klump
producent
2001 Shrek Osioł głos
Dr Dolittle 2 doktor John Dolittle
2002 Showtime oficer Trey Sellers
Pluto Nash Pluto Nash
Ja, szpieg Kelly Robinson
2003 Małolaty u taty Charles „Charlie” Hinton
Nawiedzony dwór Jim Evers
2004 Shrek 2 Osioł głos
2006 Dreamgirls James „Thunder” Early
2007 Norbit Norbit Rice/Rasputia Latimore-Rice/Wong producent
Shrek Trzeci Osioł głos
2008 Mów mi Dave Dave, kapitan
2009 Wyobraź sobie Evan Danielson
2010 Shrek Forever Osioł głos
2011 Tower Heist: Zemsta cieciów Leo „Slide” Dalphael
2012 Tysiąc słów Jack McCall
2016 Mr. Church Henry Joseph Church
2019 Nazywam się Dolemite Rudy Ray Moore producent
2021 Książę w Nowym Jorku 2 Prince Akeem Joffer/Clarence/Randy Watson/ Saul producent
2023 My i wy Akbar
2024 Gliniarz z Beverly Hills: Axel F Axel Foley
Telewizja
Rok Tytuł Rola Informacje
1980–1984 Saturday Night Live różne role
1983 Eddie Murphy Delirious
1987 Eddie Murphy Raw
1989 What's Alan Watching?
1993 Dangerous: The Short Films starożytny egipski faraon wideoklip do „Remember the Time
1999–2001 Blokersi Thurgood Stubbs głos
2007 Pada Shrek Osioł głos
2010 Donkey’s Caroling Christmas-tacular Osioł głos

Dyskografia

edytuj

Albumy

edytuj
Albumy studyjne
Rok Tytuł Informacje
1982 Eddie Murphy komedia, USA: 52.
1983 Comedian komedia, USA: 35.
1985 How Could It Be muzyka, USA: 26.
1989 So Happy muzyka, USA: 70.
1993 Love's Alright muzyka
Albumy kompilacyjne
Rok Tytuł Informacje
1997 Greatest Comedy Hits komedia
1998 All I Fuckin' Know komedia
Ścieżki dźwiękowe
Rok Film Informacje
1986 Gliniarz z Beverly Hills
2006 Dreamgirls z Beyoncé Knowles, Jermaine’em Bollingem, Jennifer Hudson,
Keithem Robinsonem i Sharon Leal

Single

edytuj
Rok Singel Wytwórnia Informacje
1982 „Boogie in Your Butt/No More Tears” Columbia Records komedia/muzyka
1985 Party All the Time muzyka, USA: 2., UK: 87.
„How Could It Be” (oraz Crystal Blake) muzyka
1989 „Put Your Mouth on Me” muzyka, USA: 27.
„Til the Money’s Gone” muzyka
1993 „I Was a King” Motown Records muzyka, UK: 64.
Whatzupwitu” (oraz Michael Jackson) muzyka
„Desdemona” muzyka
2013 „Red Light” (oraz Snoop Lion) EM Productions/Stampede Records muzyka
„Promise (You Won’t Break My Heart)” muzyka
2014 „Temporary” Universal Music Group muzyka
2015 „Oh Jah Jah” VP Records muzyka

Nagrody i nominacje

edytuj
Nagroda Rok Kategoria Praca Rezultat
Oscar 2007 Najlepszy aktor drugoplanowy Dreamgirls Nominacja
Annie Awards 1999 Najlepszy aktor głosowy w animacji telewizyjnej Blokersi Nominacja
2001 Najlepszy aktor głosowy w animacji telewizyjnej Shrek Wygrana
2008 Najlepszy aktor głosowy w animacji telewizyjnej Pada Shrek Nominacja
BAFTA Awards 2002 Najlepszy aktor drugoplanowy Shrek Nominacja
Black Reel Awards 2000 Najlepszy aktor Bowfinger Nominacja
2002 Najlepszy aktor drugoplanowy Shrek Nominacja
2007 Dreamgirls Nominacja
Broadcast Film Critics Association Awards 2007 Dreamgirls Wygrana
Central Ohio Film Critics Association 2007 Dreamgirls Wygrana
Chicago Film Critics Association Awards 2007 Dreamgirls Nominacja
Emmy Awards 1983 Najlepszy aktor w komediowej lub muzycznej produkcji Saturday Night Live Nominacja
1984 Najlepszy aktor w komediowej lub muzycznej produkcji Saturday Night Live Nominacja
Najlepszy scenariusz w komediowej lub muzycznej produkcji Saturday Night Live Nominacja
1999 Najlepszy występ w programie animowanym Blokersi
„He’s Gotta Have It”
Nominacja
2020 Najlepszy gościnny występ w serialu komediowym Saturday Night Live[37] Wygrana
Złoty Glob 1983 Najlepszy nowy aktor 48 godzin Nominacja
1984 Najlepszy aktor w musicalu lub komedii Nieoczekiwana zmiana miejsc Nominacja
1997 Gruby i chudszy Nominacja
1985 Gliniarz z Beverly Hills Nominacja
2007 Najlepszy aktor drugoplanowy Dreamgirls Wygrana
2020 Najlepszy aktor w komedii lub musicalu Nazywam się Dolemite[37] Nominacja
NAACP Image Awards 1997 Najlepszy aktor Gruby i chudszy Nominacja
2007 Najlepszy aktor drugoplanowy Dreamgirls Nominacja
National Society of Film Critics Awards 1997 Gruby i chudszy Nominacja
Online Film Critics Society Awards 2007 Dreamgirls Nominacja
Nagroda Satelita 1996 Najlepszy aktor w musicalu lub komedii Gruby i chudszy Nominacja
2001 Gruby i chudszy 2: Rodzina Klumpów Nominacja
Saturn 1997 Najlepszy aktor Gruby i chudszy Wygrana
2002 Najlepszy aktor drugoplanowy Shrek Nominacja
Nagroda Gildii Aktorów Filmowych 2007 Najlepszy aktor drugoplanowy Dreamgirls Wygrana
Najlepsza obsada Nominacja
Nickelodeon Kids’ Choice Awards 1988 Najlepszy Aktor Filmowy Wygrana
Złote Maliny 1990 Najgorszy scenariusz Noce Harlemu (1989) Wygrana
Najgorszy reżyser Noce Harlemu (1989) Nominacja
2003 Najgorsza ekranowa para / duet filmowy Showtime (2002) Nominacja
Najgorszy aktor Showtime, Pluto Nash (2002), Ja, szpieg (2002) Nominacja
2008 Najgorszy scenariusz Norbit (2007) Nominacja
Najgorsza ekranowa para / duet filmowy Nominacja
Najgorszy aktor Wygrana
Najgorsza aktorka drugoplanowa Wygrana
Najgorszy aktor drugoplanowy Wygrana
2009 Najgorszy aktor Mów mi Dave (2008) Nominacja
Najgorsza ekranowa para / duet filmowy Nominacja
2010 Najgorszy aktor Wyobraź sobie (2009) Nominacja
2013 Najgorszy aktor Tysiąc słów (2012) Nominacja
2020 Nagroda Odkupienia Nazywam się Dolemite (2019)[37] Wygrana

Przypisy

edytuj
  1. BOM: Eddie Murphy.
  2. a b PEOPLE INDEX: Eddie Murphy.
  3. ‘Dreamgirls’ Snares Multiple Golden Globe Nods. billboard.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-02-05)]..
  4. 100 Greatest Stand-ups of All Time.
  5. abc7.com: Film Academy Invites 115 New Members 6/19/07. abclocal.go.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-21)]..
  6. Academy Invites 115 to Become Members.
  7. Lovece, Frank. „'Beverly Hills Cop 3 – Eddie Murphy Is Back”, Calhoun Times.
  8. Eddie Murphy Interview Dreamgirls.
  9. Eddie Murphy Biography (1961–).
  10. a b c d e f g h i j Wywiad dla Inside the Actors Studio.
  11. Live from New York: An Uncensored History of Saturday Night Live.
  12. All Time Box Office Adjusted for Ticket Price Inflation.
  13. Beverly Hills Cop II.
  14. 50 worst songs of all time Top by VH1.
  15. The Capital, Annapolis, Mood. niedziela, 14 marca 1987; s. 1.
  16. Beverly Hills Cop 3 (1994).
  17. Peter Beresford: Hollywood. Romanse i skandale. Ring, 1991, s. 120–121. OCLC 830999173. (pol.).
  18. Holy Man.
  19. Bowfinger.
  20. Eddie Murphy Not a Sore Loser?. [dostęp 2010-06-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-28)].
  21. Eddie cops film No4. thesun.co.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-08-16)]..
  22. Eddie Murphy and wife divorce after 12 years.
  23. Eddie Murphy and Nicole Mitchell Marriage.
  24. The Mavens Speak.
  25. Owen Wilson Sits Out ‘Drillbit Taylor’ Promotion.
  26. Eddie Murphy i prostytutka-transwestyta.
  27. Eddie Murphy Bowling Bashes.
  28. Mel B: ‘No question’ Murphy is baby’s father.
  29. Mel B Says DNA Proves Eddie Murphy Fathered Her Baby.
  30. Mel writes song about Eddie.
  31. Eddie Murphy and Tracey Edmonds Marry – Weddings, Eddie Murphy: People.com.
  32. Movie & TV News @ IMDb.com – WENN – 17 January 2008. imdb.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-07-20)]..
  33. Eddie Murphy’s Girlfriend Paige Butcher Sizzles In A Bikini In Hawaii. [w:] huffpost.com [on-line]. 2014-05-04. [dostęp 2019-09-01]. (ang.).
  34. Eddie Murphy Welcomes Daughter Izzy Oona. [w:] people.com [on-line]. 2016-05-03. [dostęp 2019-09-01]. (ang.).
  35. Bryan Alexander: Eddie Murphy welcomes his 10th child, a baby boy Max, with fiancee Paige Butcher. [w:] usatoday.com [on-line]. 2018-12-04. [dostęp 2019-09-01]. (ang.).
  36. Rishma Dosani: Eddie Murphy gets engaged to pregnant Paige Butcher ahead of 10th baby arrival. [w:] metro.co.uk [on-line]. 2018-09-28. [dostęp 2019-09-01]. (ang.).
  37. a b c Eddie Murphy [online], Filmweb [dostęp 2022-03-01] (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj