Brabants Landschap

organisatie voor natuurbeheer in Noord-Brabant, Nederland

Brabants Landschap, officieel Stichting het Noordbrabants Landschap, opgericht in 1932, is een van de twaalf Provinciale Landschappen in Nederland. De natuurbeschermingsorganisatie is aangesloten bij de overkoepelende stichting LandschappenNL[1] en beheert een groot aantal waardevolle natuurgebieden in de provincie Noord-Brabant.

Brabants Landschap
Provinciaal Landschap
Kasteel Nemerlaer
Algemeen
Doelstelling Samen zorgen voor natuur, landschap en erfgoed
Opgericht 22 januari 1932
Hoofdkantoor Kasteellaan 4
5076 RE Haaren
In beheer 19.000 hectare bos, heide en vennen. Verder landgoederen, boerderijen, forten en kastelen
Personen
Directeur-bestuurder Joris Hogenboom
Medewerkers 60
Vrijwilligers 3000
Beschermers 30000
Overig
Kwartaalblad Brabants Landschap
Bezoekers-centrum De Kraaijenberg (Bergen op Zoom)
Website

Brabants Landschap houdt zich naast het beschermen van natuur en landschap in Noord-Brabant ook bezig met voorlichtingsactiviteiten. Zo worden er rondleidingen georganiseerd, boeken en een tijdschrift uitgegeven en wandelroutes uitgezet en beheerd. De stichting draagt zorg voor een groot aantal terreinen met een gezamenlijk oppervlak van ruim 18.000 hectare.[2] Bijna alle terreinen zijn toegankelijk voor het publiek. De stichting heeft zo'n 32.000 donateurs. Het hoofdkantoor is gevestigd op Landgoed Nemelaer nabij Haaren.

Geschiedenis

bewerken

De oprichting van Brabants Landschap kwam voort uit de ongerustheid met betrekking tot de versnelde industrialisatie en de ontwikkelingen in de landbouw, zoals ontginningen van woeste gronden, verstedelijking en de aanleg van infrastructuur. Binnen de provincie Noord-Brabant zag men het gevaar van uitwassen van deze ontwikkelingen en ook Pieter van Tienhoven, voorzitter van de Vereniging Natuurmonumenten en bevriend met Commissaris van de Koningin Van Rijckevorsel, bepleitte de oprichting van provinciale natuurbeschermingsorganisaties naast de landelijke. Aldus werd op 11 december 1931 besloten tot de oprichting en vond de daadwerkelijke oprichting op 22 januari 1932 plaats.

Oorspronkelijk was de Stichting gericht op het geven van adviezen aan overheden met betrekking tot landschapsverzorging bij grootschalige ingrepen, zoals ontginningen in het kader van de werkverschaffing. Ook landgoedeigenaren werden aangespoord om kwetsbare natuurgebieden binnen hun terrein in stand te houden. Aldus werd bijvoorbeeld bij de aanleg van Landgoed De Utrecht de Mispeleindse Heide, met daarin de vennen als De Flaes, gespaard. Er werden contacten met landgoedeigenaren uitgebouwd, hetgeen uiteindelijk tot de aankoop van waardevolle gebieden heeft geleid. Aanvankelijk was er te weinig geld beschikbaar.

De stichting van reservaten begon in 1963 met de aankoop van Ter Braakloop. Daarmee was Brabants Landschap een van de laatste provinciale natuurbeschermingsorganisaties die daarmee begon. Vanaf 1964 kwam geld van de Provincie en het Rijk ter beschikking op een meer regelmatige basis. Het bezit groeide via 13.500 ha in 1999 tot 16.500 ha in 2007. In 1980 werd de provinciale taak om ook het agrarisch landschap te verzorgen aan Brabants Landschap toevertrouwd. Dit heet sinds 1993 het Coördinatiepunt Landschapsbeheer.

Lijst van gebieden van Brabants Landschap

bewerken
Gebieden van Brabants Landschap
Gebied Ha Gemeente Soort
Mattemburgh 413 Bergen op Zoom, Woensdrecht Landgoed en bosreservaat
Groot Molenbeek 39 Bergen op Zoom Landgoed
Markiezaatsmeer/Molenplaat/Hogerwaardpolder 1917 Bergen op Zoom, Woensdrecht, Reimerswaal Verzoetend slikkengebied
Lindonk 71 Woensdrecht
Zoomland 308 Bergen op Zoom Bosrijk landgoed en moeras
Zurenhoek, Boslust en Buitengebint 285 Bergen op Zoom Landgoed, stuifzandgebied, naaldbos
Buitenlust 141 Bergen op Zoom Landgoed met enkele forten
Pottersbos 24 Bergen op Zoom, Roosendaal Heiderelict
Oudland 70 Steenbergen Grasland
Roode Weel en Vierhoevense Watergang 66 Steenbergen Wielen en kreken
Pannenhoef 657 Zundert, Etten-Leur, Rucphen Bos, hei en vennen
Vloeiweide 143 Zundert, Breda Bos en cultuurland
Krabbebossen 104 Zundert, Breda Landgoed met naaldbos, gemengd bos en cultuurland
Blauwe Kamer (Breda) 36 Breda Bos en cultuurland
Sleeuwijkerwaard/Het Gors 148 Altena Uiterwaard
Fort aan de Uppelse Dijk 10 Altena Fort
Fort Giessen 12 Altena Fort
Werk aan de Bakkerskil 1 Altena Fort
Pompveld 219 Altena Polder met grienden, bossen, weilanden en eendenkooi
Pax 24 Heusden Grienden
Regte Heide/Riels Hoefke/Halve Maan/Ooijevaarsnest/Nieuwkerk 876 Alphen-Chaam, Goirle Heide, bos, weiland
Gorp de Leij 92 Goirle Wei en boswallen langs beek
Abcoven 41 Goirle Grasland, elzenbroekbos
Annanina's Rust 150 Hilvarenbeek Landgoed met loof- en naaldbos
Diessens Broek 100 Hilvarenbeek Open weide- en hooiland langs beekdal
Rovertsche Heide 471 Hilvarenbeek Naaldbos met natuurontwikkeling tot heide
Zwartven 52 Reusel-De Mierden Ven, heide, naaldbos en stuifzandduin
Beleven 198 Reusel-De Mierden Landbouwgrond met natuurontwikkeling
Neterselse Heide 229 Bladel Natte heide, naaldbos en berkenbroek
Landschotse Heide 239 Oirschot Vochtige heide met vennen
Dal van de Groote Beerze 557 Oirschot, Bladel Weide en houtwallen
Dal van de Kleine Beerze 94 Eersel Bos en hooiland
Oude Hondsberg/Ter Braakloop/ Galgeven/Kerkeindsch Heide 374 Oisterwijk, Tilburg Bos, hei en vennen
De Brand 477 Tilburg Natte graslanden en hakhoutbos
Leemkuilen 86 Tilburg Plassen en putten
Landgoed Nemelaer 182 Oisterwijk Oud bos, eikenlanen, cultuurgrond
Helvoirts Broek/Wargashuyse/Sparrendaal/Jagershagen 226 Vught Vochtig weiland, bos
Karregat 22 's-Hertogenbosch Ven
Heinis 37 's-Hertogenbosch Wielen en weiland
Haanwijk/Pettelaar 182 's-Hertogenbosch, Sint-Michielsgestel, Vught Akkers, weiland,parkbos
Zegenwerp/Venrode/Eikenhorst 213 Boxtel, Sint-Michielsgestel Loof- en naaldbos
Gasthuiskamp 68 Boxtel, Sint-Oedenrode Loofbos
Dommeldal 290 Boxtel Beemden en akkers
Mortelen en Scheeken 1231 Best, Boxtel, Oirschot Oud cultuurlandschap
Hemelrijken 92 Oirschot Grovedennenbos en heide
Heeswijk (landgoed) 106 Bernheze Landgoed met vochtig bos, akkers. Weiden
Het Geregt 40 Veghel Vochtig bos
Nuenens Broek/ Breugelsche Beemden/ Ruweeuwsels 119 Nuenen, Son, Laarbeek Vochtig bos, schraal weiland
Gijzenrooi/Stratumse Heide 232 Eindhoven, Geldrop elzenbroekbos, Beboste hei
Groote Heide 332 Geldrop, Heeze-Leende Hei en bos
Valkenhorst 768 Heeze-Leende, Waalre, Valkenswaard Hei en bos
Herbertusbossen/Lange Bleek/Braakhuizense Heide 783 Heeze-Leende Hei en bos
Hugterheide 233 Cranendonck Naaldbos
Astense Aa 50 Asten Beekdal
Keent (natuurgebied) 120 Oss Natuurontwikkeling in uiterwaard
Tongelaar en omgeving 490 Land van Cuijk Landgoed op rivierklei
Kraaijenbergse Plassen 260 Land van Cuijk Zandwinningsplas en nabijgelegen hakhoutbos
Zevenhutten 87 Land van Cuijk Landbouwgrond met bosjes
De Vilt 139 Boxmeer Oude Maasarm
Brestbosch 166 Boxmeer Bos
Groote Slink/Bunthorst en omgeving 773 Land van Cuijk, Gemert-Bakel Landgoederen, bos en landbouwgrond
bewerken