Atochako Ateko geltokia

Espainiako tren geltokia; Atochako geltoki-taldearen parte da

Madril–Atochako Atea Atochako geltoki-taldeko tren geltoki bat da, Madril udalerrian kokatuta dagoena.

Madril–Atochako Atea
Hurrengo trenak
Geltokiko ikuspegia
Map
Kokapena
UdalerriaMadril,  Espainia
Geltokiaren datuak
Kodea60000
Irekiera1992ko apirilaren 14a
Zerbitzuak Aparkalekua  Kotxe alokairua  
AldageltokiaTrena 
Nasak8
Trenbideak15
JabeaADIF
EragileaRenfe Operadora
Société Nationale des Chemins de Fer
Garraio zerbitzuak
BestelakoakAtocha-Aldiriak geltokia:
 Renfe Distantzia Ertaina
 Madrilgo Renfe Aldiriak
Atocha Renfe geltokia:
 Madrilgo metroa

Atochako geltoki-taldearen parte da, eta distantzia luzeko eta abiadura handiko zerbitzuak hartzen ditu.

Egoera

aldatu

Geltokia honako burdinbide hauen ibilbidearen zati da:

Historia

aldatu
Artikulu nagusia: «Atochako geltoki-taldeko historia»

Atochako Ateko eraikuntza

aldatu

Geltokia 1985 eta 1992 artean eraiki zen, 1892ko Atochako jatorrizko geltokiaren atzealdean, Madril-Sevilla abiadura handiko burdinbidea iritsi zenean. Operazioa Rafael Moneo arkitektoak zuzendu zuen, eta Atochako geltokiaren ordez bi geltoki jarri zituen: Atocha-Aldiriak eta Atochako Atea.[1]

Felipe IV.aren hesiko Atochako Ate zaharrari ematen dio izena, geltokitik metro gutxira zegoena, Madril hiribildurako sarreretako bat zena. Eraikinak gela hipostil handi bat du, eta, zati batean behintzat, geltoki zaharraren eskema errepikatzen du, geltoki terminala baita, igarobiderik gabea, baina nasen maila jatorrizko trenbide-hondartzarena baino pixka bat txikiagoa da.

Terminal berrirako sarbidea markesina historikotik egiten da; bertan, nasetatik gertuen dagoen eremuan, bidaiarientzako merkataritza- eta aisialdi-gune bat dago. Bestalde, markesina historikoak zuzeneko sarbidea du Mendez Álvaro kaletik, terminal berritik banatzen duen taxi-zubitik eta aldiriko eta metroko trukagailuarekin lotzen duen lurpeko galeriatik.[2]

Birmodalketa

aldatu

2000ko hamarkadaren amaieran, geltokiaren edukiera handitzeko zenbait jarduketa hasi ziren. Jatorrian, terminaleko igarobide guztiak beheragoko mailatik egiten ziren, baina, batez ere abiadura handiaren ondorioz erabiltzaile kopurua hazi egiten zenez, bidaiarien etorrera beheragoko mailatik pasatzen da, bidaiarien irteera eta itxarongelak eta bidaiarien kontrolak maila bat gorago dauden bitartean. 2010. urteaz geroztik, eraikuntza berriko terminal batetik iristen dira; irteerak, berriz, markesina zaharretik hurbilen dauden goiko eta beheko mailetatik egiten dira, eta informazio-paneletan eta megafoniaz adierazten dira, tren baten hurbileko irteera iragartzerakoan.[3]

Birmoldaketa lanek aurrera jarraitzen dute, Atocha-Chamartin tunelaren etorrerarekin, non 14 eta 15 nasetan eta Mendez Álvaro kalean 4 pasabide berri eraikiko diren.

M11ko atentatuak

aldatu
Artikulu nagusia: «2004ko martxoaren 11ko atentatuak»

Atochako geltokia 2004ko martxoaren 11n El Pozoko geltokiarekin eta Santa Eugeniako geltokiarekin batera 191 pertsona hil zituzten bonba terroristak lehertu ziren lekuetako bat izan zen. Goizeko lehen orduan hiru lehergailu zartarazi zituzten 21431 trenean, Atocha aldirietako bi trenbidean sartzen ari zela, Atochako geltokiaren barruan, segundo batzuetako aldearekin. Aldi berean, lau bonba deflagratzen ari dira 17305 trenean, Atochako geltokian sartu baino kilometro erdi bat lehenago.

geltokia martxoaren 11ko atentatu islamistengatik identifikatuta geratu zen, eta, hurrengo egunetan, madrildarren doluminak zirela eta, kandela gorri ugari piztu ziren atarian. Geltokitik gertu, M11ko biktimen omenezko monumentu bat eraiki zen, XXI. mendearen hasieran, Atochako tren gunearen agertokiaren zati dena.[4]

Xedapena

aldatu

Geltokia

aldatu

Zakuzko hondoko geltokia da, toperan amaitzen diren 15 trenbide dituena. Trenbide bakoitzak trenbide bat du nasaren erdian, eta, horri esker, trenbide bakoitzean bi tren daude, eta barruko trena beste trenbidera gurutzatuta ateratzen da. Horri esker, aldi berean 3 tren erabil daitezke bi trenbidetik.

Hasieran, geltokiak zabalera iberiarreko bideak (1 668 mm) partekatzen zituen, ohiko bide-sarerako erabiltzen zirenak, eta nazioarteko zabalerakoak (1.435 mm), abiadura handiko sarerako erabiltzen zirenak. Zabalera iberiarreko trenbide batzuk nazioarteko zabaleran eraldatu dira, eta eraldaketa progresiboa 1.435 mm-ko zabalera duen geltoki batean amaitu da.

Jatorrizko elektrifikazioa 3 kVcc-koa zen, 25 kVc-ko abiadura handiko lineen ezberdina, eta, beraz, geltokian lan egiten zuten abiadura handiko trenak bitentsio izan behar zuten. Ondoren, nazioarteko zabaleran zeuden bideak 25 kVCAtan elektrifikatu ziren, elektrifikazioari erabateko jarraipena emanez.

Burdinbideak

aldatu

Atochako Ateko geltokia Madril-Sevilla eta Madril-Perpinyà abiadura handiko burdinbideekin lotzen da. Madril-Valentzia abiadura handiko budinbidea Atochako Atearen azpitik igarotzen da Chamartinerantz jarraitzeko Madrilgo hirugarren burdinbide tuneletik. Tunelak geltoki bat izango du Atochako Atearen nasaren azpian. Bi geltokien artean hegazti-tunela eraikitzen amaitzen den bitartean, Madril-Valentzia abiadura handiko budinbidetik datozen trenak Atochako atean amaitzen dira, Madril-Sevilla abiadura handiko burdinbidearen bidez sartuz.

Sare konbentzionalarekin bi konexio daude: bata, zuzenean, zabalera iberiarreko trenbideetarantz, zeina erabiltzeari utzi baitzitzaion bide horiek ordeztean; bestea, berriz, Atocha-Chamartin hegazti-tunelaren inaugurazioarekin batera desagertuko den zabalera-aldagailu baten bidez, Atocharen eta Torrejón de Velascoren arteko bide-laukoizketarekin batera, non bidegurutzea altxagunerantz baitago.

Zerbitzuak

aldatu

Euren inaugurazioetatik, Bartzelonako, Sevillako, Valentziako eta Alacanteko abiadura handiko tren guztiak Atotxako Atean amaitu dira. Zabalera-aldaketa dutenek geltokian martxa inbertitu eta Atocha-Aldirietatik jarrai dezakete. Maniobra hori egiten ari dira gaur egun Alvia trenak, Kantauriar mendikateko lurraldeak Alacantekin lotzen dutenak. Atocha-Chamartin tunelaren inaugurazioarekin desagertu egingo da.

Hasiera batean geltokian amaitzen ziren ohiko trenen artean, zenbait linea abiadura handiko trenek edo beste geltoki batzuetara eraman dira pixkanaka, geltokian zabalera iberikoan trenbideak murriztu direlako.

Abiadura Handia

aldatu
  Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
   Madril
Atochako Atea
Ciudad RealPuertollanoKordoba Sevilla
Santa Justa
   Madril
Atochako Atea
Ciudad RealPuertollanoKordobaPuente Genil–HerreraAntequera–Santa Ana Malaga
Maria Zambrano
   Madril
Atochako Atea
Ciudad RealPuertollanoKordobaPuente Genil–HerreraAntequera–Santa AnaLoja Granada
   Madril
Atochako Atea
Cuenca–Fernando ZobelRequena–Utiel Valentzia
Joaquin Sorolla
   Madril
Atochako Atea
Cuenca–Fernando ZobelAlbacete–Los LlanosVillena AH Alacant
Terminal
   Madril
Atochako Atea
Cuenca–Fernando ZobelAlbacete–Los LlanosElx AH Orihuela
Miguel Hernandez
   Madril
Atochako Atea
Guadalajara–YebesCalatayudZaragoza–DeliciasLleida–PirineusCamp de Tarragona Bartzelona
Sants
   Madril
Atochako Atea
Guadalajara–YebesCalatayudZaragoza–DeliciasTardienta Huesca
   Madril
Atochako Atea
Guadalajara–YebesCalatayudZaragoza–DeliciasLleida–PirineusCamp de TarragonaBartzelona–SantsGirona Figueres
Vilafant
Avant  Madril
Atochako Atea
Ciudad Real Puertollano
  Société Nationale des Chemins de fer Français
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
   Madril
Atochako Atea
Zaragoza–DeliciasCamp de Tarragona Bartzelona
Sants

Distantzia Luzea

aldatu
  Renfe Operadora
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
Alvia  Madril
Atochako Atea
Ciudad RealPuertollanoKordobaSevilla–Santa JustaJerez de la Fronterael Puerto de Santa MariaSan Fernando–Bahia Sur Cadiz
Alvia  Madril
Atochako Atea
Kordobala Palma del Condado Huelva
Metas
Intercity  Madril
Atochako Atea
Ciudad RealPuertollanoVillanueva de Cordoba–Los PedrochesKordobaPuente Genil–HerreraAntequera–Santa AnaRondaSan Roque–la Linea Algeciras
Alvia  Madril
Atochako Atea
Cuenca–Fernando ZobelRequena–UtielValentzia–Joaquin SorollaCastelló de la PlanaBenicàssimOrpesaBenicarló–Peníscola Vinaròs
Alvia  Alacant
Terminal
Villena AHAlbacete–Los LlanosCuenca–Fernando ZobelMadril–Atochako AteaMadril–ChamartinSegovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentziaLeonla Pola de ḶḷenaMieres–PonteOviedo/Uviéu Gijón/Xixón
Alvia  Alacant
Terminal
Villena AHAlbacete–Los LlanosCuenca–Fernando ZobelMadril–Atochako AteaMadril–ChamartinSegovia–GuiomarValladolid–Campo GrandePalentziaAguilar de CampooReinosaTorrelavega Santander
Intercity  Madril
Atochako Atea
Cuenca–Fernando ZobelValentzia–Joaquin SorollaCullera Gandia

Erreferentziak

aldatu
  1. Elvira F. Martín, Inaugurada la ampliación de la terminal ferroviaria puerta de Atocha - Una estación de talla, Revista del Ministerio de Fomento, ISSN 1577-4589, Nº 516, págs. 50-54, 2003.
  2. Amalia Julián, Belén Guerrero, Inauguración del AVE Madrid-Levante con una estación Madrid Puerta de Atocha renovada, Vía libre, ISSN 1134-1416, Nº. 548, págs. 23-28, 2011.
  3. Amalia Julián, Belén Guerrero, Inauguración del AVE Madrid-Levante con una estación Madrid Puerta de Atocha renovada, Vía libre, ISSN 1134-1416, Nº. 548, págs. 23-28, 2011.
  4. Martín, Pepa, In memoriam. Inaugurado frente a la estación de Atocha el monumento en recuerdo de las víctimas del 11-M, Fondos de esta revista en CISNE. Catálogo de la Biblioteca Complutense de Madrid, Revista del Ministerio de Fomento, 2007 ABR; (561), págs. 59-61, 2007. ISSN 1557-4589

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu